نفت ۸۰دلاری عرضه را افزایش می‌دهد

در حال حاضر پیشبینی اقتصاد جهانی نشان میدهد تقاضا برای فرآوردههای نفتی در سال 2019 کمی افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر اکنون شاهد افزایش تنشها در ونزوئلا، لیبی و سودان هستیم و در کنار آن نیز بحث تحریم ایران مطرح است. همه این عوامل دست به دست دادهاند تا قیمت نفت روند صعودی داشته باشد اما این روند احتمالا قابل دوام نیست و ممکن است اینگونه نباشد که روند رشد 40درصدی قیمتها از ابتدای سال جاری میلادی همچنان در چهار ماه آینده نیز تکرار شود. قیمت نفت بیش از هر عاملی به عرضه و تقاضا متکیست. برخی گمان میکنند که در ماه می نیز معافیتهای تحریمی خرید نفت ایران برای هشت کشور تمدید نشود و در نتیجه روی قیمتها فشار وارد آید. این امر در قیمت کنونی نفت دیده شده است؛ اما اگر معافیتها تمدید شوند، احتمالا یک فشار کاهشی برای قیمت نفت خواهد بود. البته هر گونه تنش جدی در منطقه خلیج فارس هم به افزایش قیمتها منجر خواهد شد. اما قیمت معقولی که ضرر و زیان هر دو طرف عرضه و تقاضا را در نظر داشته باشد، به نسبت کشورها متفاوت است. اما با توجه به شرایط فعلی جهان بهنظر میرسد قیمتهایی میان 60 تا 70دلار برای هر بشکه قیمت متعادلی باشد. بر اساس شواهد موجود، اگر قیمت نفت به سمت 80 دلار و بالاتر از آن پیشروی کند، اوپک سیاست کاهش عرضه را ادامه نخواهد داد و در قدم اول، اقدام به افزایش عرضه خواهد کرد. البته باید گفت اوپک سازمانیست که بر مبنای اجماع کار میکند و همه وزرای نفت کشورهای عضو باید دور هم جمع شده و تصمیمگیری کنند که یک سیاست دنبال شود یا خیر؛ اما در این میان، کشورهای عضو هم در حوزه خود، استقلال رای دارند و تصمیمات اوپک لزوما از تصمیمات کشورهای مستقل مهمتر نخواهد بود و الزامآور نیست. اوپک همواره تمایل داشته است که قیمت نفت بهگونهای تعیین شود که احتمال ورود و عرضه نفت غیراوپک را تا جایی که میتواند کم کند و در عین حال آنها هم متضرر نشوند. اما در زمینه اختلافات عربستان- بهعنوان بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک- و روسیه- بهعنوان کشور همکار این سازمان- بر سر افزایش و کاهش عرضه نفت، باید گفت روسیه اگرچه تمایل به فروش نفت زیادتری دارد اما نمیتواند قدرت تولید خود را چندان بیشتر از شرایط کنونی افزایش دهد. چرا که ذخایر تولیدی زیادی نسبت به عربستان ندارد. اما عربستان میتواند مقداری از تولید خود را عرضه کرده و میزان فروش را افزایش دهد. در حقیقت اگرچه ممکن است روسیه تمایل داشته باشد قیمتها حتی کاهش هم داشته باشد تا نفت ارزانقیمت بیشتری را به مشتریان بیشتری بفروشد اما در عین حال عملا نمیتواند در بازار جلوی تصمیمات اوپک بایستد. از سوی دیگر عربستان نیز تمایل دارد نفت خود را تا میزان قیمت پایه بودجهریزی خود افزایش دهد.