بررسی نقش خودروسازان در گرانی‌های اخیر بازار خودرو

ابوالفضل خلخالی- عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت- در راستای بررسی گرانیهای اخیر بازار خودرو و نقش خودروسازان در افزایشهای بیرویه قیمت خودرو اظهار کرد: طبیعی است که عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمتهاست. در حال حاضر هم که عرضه و تقاضای واقعی وجود نداشته چراکه خودرو از کالای مصرفی به کالایی سرمایهای و برای حفظ ارزش سرمایه تبدیل شده است؛ بنابراین تقاضا برای آن افزایش یافته است.

وی افزود: از طرفی دیگر عرضه این محصول واقعی نیست. زیرا سالیانه ظرفیت تولید خودرو سه میلیون و تقاضا در حدود یک و نیم میلیون است. در حال حاضر این رقم دچار تغییر شده خودروسازان نمیتوانند این سه میلیون برآورد تولید خودرو را داشته باشند و میزان تقاضا یک و نیم میلیونی هم از حالت توزیع یکنواخت در طول سال خارج شده است؛ در نتیجه قیمت نیز از حالت تعادلی خارج شده است.

خلخالی با بیان اینکه خودروسازان در بحث عرضه نقش اصلی را ایفا میکنند، تصریح کرد: خودروساز باید بتواند در این شرایط نیاز بازار را تأمین و عرضه را افزایش دهد که قیمتها متعادل شوند. علاوه بر این، نقدینگی سرگردان و واسطهگری نیز از بازار خودرو خارج و حذف شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت، اظهار کرد: اگر خودروسازان بتوانند ظرفیت سه میلیونی خود را تولید کنند، مشکل حل خواهد شد؛ اما این که چرا اقدام نمیکنند دارای دلایل متعدد است.

وی تصریح کرد: از جمله این دلایل این است که بخشی از افرادی که در این جریان آشفته بازار خودرو سود میبرند، کسانی هستند که در لایههای مدیریتی خودروسازیها، قرار و حضور دارند و از تغییر قیمتها و اتفاقات این بازار مطلعاند. در واقع اقدامی هم جهت بهبود اوضاع نمیکنند.

خلخالی افزود: علاوه بر این خودروسازان ایران از دیرباز و از بدو شروع خودروسازی همواره بر اساس ارتباط با خارج کار کردهاند و بخشی از قطعات و مجموعههای خودرویی کشور ما وابسته به خارج است. ضمن این که مسئولانی که در دل خودروسازی ما قرار دارند، به این نکته ایمان و اعتقاد ندارند که خودروسازی ما میتواند بدون نیاز وابستگی به خارج، تولید خودرو داشته باشد؛ بنابراین چون بر این اعتقادند، جریان وابسته به خارج از کشور باقی میماند. این موضوع باعث میشود که در شرایط تحریمی، بسیاری از این مجموعهها تأمین نباشند و در نتیجه خودروساز نتواند با تمام ظرفیت خود کار کند.

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: هر دوی این موضوعات بیان شده به مدیریت صنعت خودرو در سطح مدیران ارشد بستگی بسیار جدی دارد. البته آن هم وابسته به دولت است و مدیران خودروسازان ما توسط دولت انتخاب میشوند و دولت در انتخاب مدیران مجموعهها خودرویی نقش عمدهای دارد. لذا لازم است که برای تحول در این حوزه اقدام کنند تا مدیران مؤثر صنعت خودرو شرایط بحرانی موجود را درک و برای تحول در این حوزه اقدام کنند. شرایط موجود جدیت شدید دولت را میطلبد که حرکتی در این مجموعه ایجاد شود که بتوانند عرضه را افزایش دهند. البته با این پیشینه خودروسازی، همین افراد و با همین دیدگاهها افزایش عرضه به سادگی قابل امکان نیست.

خلخالی افزود: در شرایطی که عرضه کاهش پیدا کرده و مردم برای حفظ سرمایههای خود به دنبال راهکارهای مطمئن هستند، اوضاع موجود کاملاً طبیعی است و انتظار میرفت که قیمت خودرو اینچنین افزایش پیش رود.