حدود پنج سال از مطرح شدن سند توسعه شیلات استان خوزستان میگذرد اما همچنان این سند درگیر بازنگری است که مدیران اقتصادی این استان بر روی آن تاکید دارند و روز یکشنبه ۱۲ آبان ماه بعد از سه سال کار پژوهشی و میدانی پیش نویس نهایی سند توسعه شیلات خوزستان در کارگروه اقتصادی، اشتغال و سرمایهگذاری استان به بحث و بررسی گذاشته شد.
سند فعلی کمکی به خوزستان نمیکند
مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان در این نشست پیش نویس فعلی سند توسعه شیلات استان را یک برنامه غیرواقعی خواند و از آن به عنوان سندی فاقد شفافیت لازم نام برد.
امین بن عباس ادامه داد: به نظر میرسد تدوین این سند نوعی کار کتابخانهای و بدور از کار میدانی است در صورتی که باید چشمانداز روشن و واقعی را برای استان تبیین کند.
وی با تاکید بر اینکه پیشنویس تهیه شده نتوانسته انتظارات مجموعه مدیریتی استان در حوزه اقتصادی را برآورده کند، گفت: بنابر این نیاز است تا این سند مجددا از سوی مشاور پروژه مورد بازنگری و اصلاح قرار بگیرد.
دفاع از سندی که مدیران اقتصادی خوزستان را توجیه نکرد
مشاور طرح جامع توسعه شیلات خوزستان با رد انتقادهای صورت گرفته مبنی بر اینکه این پیش نویس به صورت کتابخانهای و یا بدون کار میدانی تهیه شده، گفت: مطالعات صورت گرفته دقیق بوده و خواستههای اداره کل شیلات استان در این رابطه اعمال شده است.
محمدرضا فاطمی با تاکید بر اینکه این طرح با توجه به تحت فشار بودن گونههای دریایی تدوین شده، افزود: یکی از مهمترین الزامات تحقق برنامهریزیها و چشم اندازهای تعیین شده اختصاص اعتبارات دولتی برای ایجاد زیر ساختها است که تا زمینه لازم برای حضور بخش خصوصی به منظور انجام سرمایهگذاری بیشتر در زمینه صید و صیادی و همچنین پرورش گونههای مختلف ماهی و میگو فراهم شود.
او ادامه داد: افق تعیین شده این طرح تا سال ۱۴۲۰ است و تحقق چشم اندازهای پیشبینی شده به پنج هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
وی با اشاره به اینکه استان خوزستان به عنوان قطب اقتصادی کشور باید توان لازم برای تامین سالانه ۲۵۰ میلیارد ریال از هزینههای این پروژه را داشته باشد، گفت: مدیریت توسعه و ذخایر صیادی، توسعه آبزیپروری، ارزش افزوده و صادرات از اهداف اجرای این سند محسوب میشود.
مشاور طرح جامع توسعه شیلات خوزستان با تاکید بر اینکه استان خوزستان حدود چهار درصد از مساحت کل کشور را دارد، گفت: این استان از مجموع محدوده دریایی کشور ۶ هزار کیلومتر را به خود اختصاص داده است.
فاطمی تصریح کرد: با این وجود استان خوزستان رتبه آخر در زمینه تولید میگو در کشور را دارد و با ۵۱ هزار تن تولید ماهی گرمابی همواره در جایگاههای اول تا دوم کشور قرار دارد.
به گفته وی این استان در زمینه تولید ماهیهای سردآبی از جمله استانهای آخر کشور است.
مشاور طرح جامع توسعه شیلات خوزستان با تاکید بر اینکه در راستای تدوین این سند همه آبهای خوزستان در عرصههای مختلف، به صورت میدانی بررسی شدهاند، گفت: بر همین اساس خوزستان در بخش صید و صیادی بیش از این جای توسعه ندارد و تنها باید با حفظ شرایط موجود نسبت به مدیریت و تقویب ذخایر اقدام کرد.
وی با بیان اینکه این طرح بر اساس تبدیل ضعفهای موجود به نقاط قوت تدوین شده، گفت: استان خوزستان از ظرفیت لازم برای ارتقا تولید ماهیان خاویاری از ۲ تا سه تن به ۲۱ هزار تن برخوردار است.
فاطمی همچنین به ظرفیت استان در زمینه پرورش گونههای دریایی در قفس اشاره کرد و گفت: این امکان وجود دارد که خوزستان در دریا بتواند بیش از ۱۰ هزار تن ماهی در قفس تولید کند.
وی به استفاده از منابع جدید آب در راستای تولید ۸۶ هزار تن ماهی سردابی اشاره کرد و گفت: برآوردها نشان میدهد که خوزستان در بحث افزایش تولید میگو در سواحل ظرفیت افزایش ۶۰ هزار تنی را دارد.
مشاور طرح جامع توسعه شیلات خوزستان همچنین در بخش دیگری از چشم انداز تدوین این سند توسعه اشاره کرد و گفت: با استفاده از منابع آبی دیگر از جمله آبهای شور، پساب نیشکر، اراضی ساحلی و باتلاقی این ظرفیت وجود دارد که بتوان در خشکی بیش از ۹۶ هزار تن ماهی تولید شود که در مجموع تولید شیلاتی استان به ۳۳۳ هزار و ۱۰۰ تن یعنی ۶ برابر تولید فعلی افزایش مییابد.
وی در بخش دیگری از ارائه پیشنویس سند توسعه شیلات استان از اخذ تاییدیههای محیط زیست برای اجرای شدن این سند خبر داد و دریافت مجوزهای مربوط به سازمان آب و برق استان را در مرحله انجام هماهنگی عنوان کرد.
مکاتبات صورت گرفته به معنی تایید سند توسعه شیلات خوزستان نیست
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان نیز در بخش دیگری از این نشست با رد هرگونه تایید قطعی در خصوص سند توسعه شیلات خوزستان، گفت: به همان اندازه که توسعه متوازن یک ضرورت است به همان اندازه هم باید صلاح مردم نیز مورد توجه قرار بگیرد.
محمد اشرفی با تاکید بر اینکه پرورش ماهی در بالا دست نباید برای سلامت مردم در پایین دست مشکلساز شود، افزود: در خصوص این سند، هنوز تاییده نهایی صادر نشده است و باید بررسیهای لازم در این رابطه انجام شود.
دولت باید به اشتباه خود در اجرای مجتمع آبزیپروری آزادگان اعتراف کند
مدیرکل جذب و حمایت از سرمایهگذاری استانداری خوزستان گفت: سند توسعه شیلات استان باید بر اساس نیاز و واقعیت تدوین شود و لازم از اشتباهی که دولت در اجرای مجتمع آبزیپروری آزادگان داشته پیشگیری کرد.
رضا قیصی پور تصریح کرد: دولت باید به اشتباه خود در این زمینه اعتراف کند به این خاطر که بهرهبرداری از این طرح با تکیه بر منابع دولتی مشکلات جدی را به وجود آورده است.
وی ادامه داد: پیشنویس تهیه شده درباره توسعه شیلات، بر مبنای منابع مالی دولتی تهیه شده و در صورت تصویب آن، تکرار مجتمع آزادگان محسوب میشود.
او با اشاره به اینکه طی هفت سال گذشته به این مجتمع اعتبارات دولتی اختصاص داده شده، گفت: با این وجود هنوز معلوم نیست مجتمع آبزی پروری آزادگان به چه سرنوشتی دچار خواهد شد و بر همین اساس باید گفت که پیشنویس ارائه شده از این سند در کارگروه کارگروه اقتصادی، اشتغال و سرمایهگذاری خوزستان با این شرایط به سرانجام نمیرسد.
افزایش تولید باید همراه با مزیت فروش هم باشد
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خوزستان در این کارگروه سند توسعه شیلات استان را مستلزم بازبینیهای جدی دانست و گفت: در پیشنویس ارائه شده هیچگونه چشم انداز کارشناسیشدهای در حوزه صادرات و فروش تولیدات دیده نشده است.
امید حاجتی به مقایسه افزایش تولید شیلات استان با تولید بیحد و اندازه شلتوک در استان پرداخت و گفت: به عنوان مثال امسال برای اینکه بخشی از خسارات کشاورزان در سیل اخیر را جبران کنیم، محدودیت کشت را برداشتیم اما نتیجه آن تولید مازاد برنج در استان است که این خود نگرانیهای جدی را برای اقتصاد استان بهوجود آورده است.
وی از مشاور طرح توسعه شیلات استان خواست تا بازبینیهای خواسته شده بر اساس ملاحظات زیست محیطی انجام شود و مزیت های تولیدی نیز با حساسیت و دقت بیشتری در این سند مورد توجه قرار بگیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان خاطرنشان کرد: نمیتوانیم بگوییم که سند توسعه شیلات تهیه کردیم اما به تاثیرگذاری بخش خصوصی در ایجاد زیرساختها توجه نشده است.
ظرفیتهای توسعه شیلات از واقعیت تا مرز خیال
بر اساس بررسیهایی سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان، حدود ۱۰ درصد از محصولات شیلات کشور در خوزستان تولید میشود و آنچه که در سند توسعه شیلات مشاهده میشود نوعی بزرگنمایی از استعدادهای استان در این رابطه است.
در این بین نیز نباید فراموش کرد که استفاده بیش از اندازه از منابع دریایی طی سالهای گذشته شروع و متاسفانه همچنان ادامه دارد و تنها گزینههای باقی مانده، استفاده از دیگر ظرفیتهای آبی در استان است که با توجه به الزامان زیست محیطی، فعالیتهای نفتی و دریانوردی این امر همچنان با محدودیتهایی رو برو است.
ایرنا