در بازارهای مالی هفته اخیر بازارهای سرمایه نقش کمرنگ تری داشتند. بررسی روند بازاها در دو هفته گذشته نشان میدهد: نرخ سود در غالب بازارها رفتاری نزولی داشته است. نرخ سود بین بانکی نیز در این هفته اندکی کاهش یافته و به دومین رکورد کاهشی خود در یکسال اخیر رسید.
قهر بورسی ها با اوراق بدهی
از اواخر ماه خرداد حراج فروش اوراق بدهی دولتی با هدف جبران کسری بودجه دولت آغاز شد و اکنون به مرحله پنجم خود رسیده است. در این بازار، بانکها و نهادهای مالی به خرید اوراق بدهی از دولت پرداخته و دولت نیز در آمد حاصل از فروش این اوراق را صرف تامین بخشی از کسری بودجه خود می کند. از آنجا که خرید و فروش اوراق بدهی دولتی به دو پارامتر نرخ سود و تاریخ سررسید آنها بستگی دارد در این بازار نرخ سود موثر از اهمیت بسزایی برخوردار است.
به این صورت که هر چه نرخ سود بالاتر باشد خریداران اوراق بیشتر به خرید اوراق و در نهایت تامین کسری بودجه دولت تمایل خواهند داشت.
در خرید و فروش اوراق دو نهاد نقش تعیین کننده ای را در هرهفته بازی می کنند. بانکها و نهادهای سرمایه ای.
اما آنچه در هفته اخیر به ثبت رسید سهم صفر بازار سرمایه در چهارمین هفته متوالی در مشارکت در این بازار بوده است. از آن طرف بانکها با خرید ۲۰۰ میلیارد تومان اوراق بانرخ سود ۲۱.۳ درصد به سکوت دو هفته ای خود در نخریدن اوراق پایان دادند.
این اقدام سبب شد تا حجم کل اوراق فروخته شده در این هفته به ۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان ارتقا پیدا کند.
کاهش ۱ واحد درصدی در اوراق بدهی ثانویه
روند نرخ سود در بازار ثانویه اوراق دولتی نشان می دهد نرخ بازدهی نقدی اوراق برای سررسید یک ساله تا سه ساله در کمتر از ۲۲ درصد بسته شده است.
بازار ثانویه اوراق دولتی مختص خرید و فروش اوراق دولتی است که با هدف نقد شوندگی اوراق مالی ایجاد شده است.
روند هفته گذشته نشان می دهد نرخ بازدهی یک ساله اوراق در پایین ترین سطح نرخ در مقایسه با دیگر اوراق بوده و باروندی اکیدا نزولی در نهایت نیز در سطح ۲۱.۳ درصد قرار گرفت.
نرخ بازدهی دوساله در بازار ثانویه در جهتی موازی اوراق یکساله مسیری همانند را سپری کرده و از ۲۲.۲ درصد در چهارشنبه هفته قبل با کاهشی تدریجی در سطح ۲۱.۶ درصد و کمی بالاتر از نرخ سود اوراق یکساله قرار گرفت.
این روند برای نرخ بازدهی سه ساله اوراق اما د ر روز آخر صعودی شده و با افزایشی ناگهانی جدای از دیگر اوراق بالاتر از سطح ۲۲ درصد رقم خورد.
کاهش نرخ سود در وام مسکن خرداد
اوراق حق تقدم تسهیلات بانک مسکن (به‌صورت خلاصه تسه) اوراقی هستند که مالکان آنها می‌تواند با مراجعه به بانک در ازای هر برگه از آن، از امتیاز استفاده از ۵۰۰ هزار تومان تسهیلات خرید یا ساخت مسکن استفاده کند.
حداکثر تسهیلات پرداختی از این محل در تهران برای متاهلین ۲۴۰ میلیون تومان است. مجردها نیز می توانند ۱۴۰ میلیون تومان در این قالب وام بگیرند.
رفتار نرخ سود در بازار مسکن می تواند نمایان کننده هزینه این وام برای متقاضیان باشد. در همین خصوص در حالیکه چهارشنبه هفته چهارم خرداد این متغیر در حد ۲۰.۹ درصد بود، در ۲ تیر ماه این متغیر پس از برخورد به سقف در این هفته نزولی شده و در مرز ۲۰.۶ درصد به ثبت رسید. به عبارت دیگر در این هفته هزینه وام برای خرید مسکن برای متقاضیان مجرد و متاهل درابتدا افزایش پیدا کرده اما در نهایت ارزان شد.
لازم به ذکر است که در روز ۳۰ خرداد قیمت وام مسکن به بالاترین حد خود در سال ۱۴۰۰ رسیده اما پس از افت قیمت ها دوباره در مسیر کاهشی قرار گرفت.
دومین رکورد کاهشی در نرخ سود بین بانکی
در صورت نیاز جدی بانکها به استقراض شبانه، بانکها مجبور به استقراض از یکدیگر هستند. این بازار را بازار شبانه می گویند. در این بازار بانک‌هایی که دارای مازاد منابع هستند به بانکهای دچار کسری قرض می دهند تا نرخ سود را در بازار مدیریت کنند.
در صورتی که بانک مرکزی به بانها وام دهد نرخ سود آن در سقف کوریدور بوده و برابر با ۲۲ درصد خواهد بود. این دادو ستد مالی میان بانک مرکزی و بانکها اعتبارات قاعده مند نامیده می شود.
در هفته اخیر معادل با ۱۰ هزار و ۷۱۰ میلیارد تومان اعتبارات قاعده مند در بانکها تزریق شده که همگی با نرخ سود ۲۲ درصد بوده اند. این اقدام سبب افزایش نرخ سود بین بانکی شده ولی به علت کمتر بودن حجم اعتبارات نسبت به هفته قبل خود در نهایت این نرخ را در حد ۱۸.۴۶ درصد قرار داد.
در میان هفته های یک سال اخیر این رقم دومین رکورد کاهشی به شمار می آید. کمترین رکورد در حد ۱۸.۴۲ درصد بوده که در هفته سوم خرداد به ثبت رسید.
بانک مرکزی در هر هفته به منظور کنترل نقدینگی در بانکها و کنترل نرخ سود به بسط و قبض پول در بازار باز می پردازد.
این بانک از این طریق نرخ سود بازار بین بانکی را تنظیم می‌کند. تنظیم نرخ سود بین بانکی در راستای برنامه ریزی برای هدفگذاری تورمی از پیش تعیین شده است. بنابراین دادو ستد دراین بازار میان بانک مرکزی و بانکهای دیگر می تواند بر وضع معیشتی مردم نیز اثر گذار باشد.
بانک مرکزی در این بازار برای سومین هفته متوالی معکوس عمل کرده و به جذب نقدینگی بانکها پرداخت. نرخ سود در این بازار درصورت بسط کماکان برابر با ۱۹.۸ درصد بوده اما در شرایطی که عملیات جذب شکل می گیرد این رقم معادل با ۱۸ درصد برآورد شده است.
خبرآنلاین