سید حمید پورمحمدی امروز (دوشنبه) در پیش سمینار و نشست جمع بندی علمی نخستین همایش بهبود روند بودجه‌ریزی در ایران گفت: برای آنکه بودجه از حالت سنتی خارج و به حالت نوین تبدیل شود، دو شاخص در نظر گرفته شده است. اول این است که به جای اینکه دولت خود بودجه را به تصویب برساند، پارلمان این کار را انجام دهد. دوم اینکه، یک نهاد برای نظارت در خارج از دولت وجود داشته باشد که دیوان محاسبات برای این موضوع در نظر گرفته شد.
وی افزود: در آستانه تدوین برنامه هفتم توسعه هستیم و باید یک تصویری از اصلاح ساختار بودجه و جهت‌گیری سازمان به وجود بیاوریم. وقتی در خصوص بودجه صحبت می‌کنیم تنها به بحث‌های درون بودجه نگاه نمی‌کنیم، بلکه باید ببینیم نظام بودجه تاثیری بر اقتصاد دارد. اقتصاد ما دچار بیماری مستمر بی‌ثباتی شده است.
پور محمدی در همین ارتباط ادامه داد: اگر به رشد اقتصادی توجه کنیم شاهد نوسانات شدید هستیم. باید به سمت ثبات در اقتصاد حرکت کنیم. عدم ثبات به معنای تورم است. این موضوع دو ریشه منحوس دارد؛ یکی ناترازی نظام بانکی و دیگری که بزرگتر است ناترازی نظام بودجه است.
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، وی تاکید کرد: در قیمت منابع بودجه گاها درآمدها ناپایدار است که منجر به بی‌ثباتی می‌شود. در سال های اخیر در یک سال سه میلیارد دلار و در یک سال ۱۳۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم. از درآمدهای پایدار می‌تواند مالیات باشد. منابع دیگر نفت و منابع طبیعی است که باید نوسان در آن به حداقل برسد. درآمدهای دیگر مربوط به اموال دولت است. بحث اوراق مالی نیز پایدار نیست و در بخش مخارج نیز دو مشکل اساسی داریم یکی هزینه‌های غیرشفاف و دیگری هزینه‌های غیرکارا است.
پور محمدی افزود: در نتیجه این موارد ناترازی را از طریق صندوق توسعه ملی و بخشی را به طور پنهان و از طریق تورم جبران می‌کنیم. اگر چه استقراض از بانک مرکزی ممنوع شده است اما ضمانت های زیادی را صادر می‌کنیم و از بانک‌ها استقراض می‌کنیم که در نهایت منجر به خلق پول می‌شود. در موارد دیگر، تولید برق ۲۴۰۰ تومان هزینه دارد اما باید به قیمت ۹۰ تومان به فروش برسانیم. در بودجه ۳۲۰ همت به صندوق‌ها کمک می‌کنیم و به غیر از این رقم ۲۰۰ همت طلب تامین اجتماعی است که دولت توان پرداخت آن را ندارد. در نتیجه تامین اجتماعی به سراغ بانک رفاه می‌رود و این بانک را ناتراز می‌کند که در نهایت منجر به خلق نقدینگی می‌شود.
ناترازی مسبب اصلی بروز تورم
معاون امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: وقتی ناترازی شکل می‌گیرد منجر به تورم می‌شود. در اثر تورم دولت ناچار می‌شود تا از مردم حمایت کند. این مسئله سبب به هم ریختگی بازارها می‌شود. وقتی در تمام بازارها اخلال ایجاد می‌شود شاهد بروز رانت و بی‌عدالتی خواهیم بود.
وی با اشاره به اینکه بودجه می‌تواند عامل نجات بخش یک کشور باشد، گفت: در اصلاح ساختار بودجه در بخش درآمدها، دو درآمد مالیاتی و دارایی‌های دولت بسیار مهم است.
پورمحمدی گفت: برنامه هفتم تنظیم شده و پس از یک سال و نیم تلاش آماده ارائه به دولت است. در لایحه پیش‌بینی شد تا برنامه ششم برای شش ماه تمدید شود تا برنامه هفتم برسد.
معاون امور اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه گفت: در تلاش هستیم یک بستر اطلاعاتی بین سازمان برنامه، خزانه‌داری کل کشور و دیوان محاسبات شکل بگیرد تا اطلاعات، از تدوین تا اجرای بودجه در اختیار دستگاه‌ها قرار بگیرد.
ایسنا