سایش در اصطلاح به فرایندی گفته می‌شود که نشان‌دهنده لغزش بین 2 سطح روی یک‌دیگر است و برای جلوگیری از این اتفاق، باید از ورق‌های فولادی به‌خصوص و مقاومی استفاده شود.
اگر بخواهیم کاربرد این ورق‌های فولادی که در انواع مختلف و نام‌های گوناگون در بازار شناخته می‌شوند را بررسی کنیم؛ بهتر است ابتدا با خود آنها آشنا شویم.
برای آشنایی بیشتر با این ورق‌های و کاربردهای مختلف آنها تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ورق ضدسایش چیست؟
این ورق آلیاژی را با استفاده از کربن بالا می‌سازند و به‌همین دلیل نیز مقاومت بسیار زیادی دارد. کربن یکی از دلایل سختی و استحکام در انواع این ورق است.
وقتی بخواهند ورق آلیاژی را به‌گونه‌ای تولید کنند که خواص ضدسایش و استحکام آن افزایش یابد از میزان کربن بیشتری در ساخت آن استفاده می‌کنند.
علاوه‌بر کربن از عنصر منگنز نیز در تولید این ورق‌های ضد سایش استفاده می‌شود. ترکیب شیمیایی این 2 عنصر باعث ایجاد کاربید که نوعی آهن سخت است خواهد شد.
روش مورد استفاده برای تولید این ورق‌ها نورد است و در مدل‌های مختلف با سختی متفاوت مانند 400، 450، 500، 550 و 600 برینل یا بیشتر، تولید می‌شوند.
معرفی انواع ورق ضدسایش
این ورق آلیاژی دارای انواع مختلفی است که عبارت‌اند از:
• ورق ضد سایش دیلیدور
• ورق ضد سایش دورستات
• ورق ضد سایش هاردوکس
• ورق ضد سایش ولدوکس
• ورق ضد سایش کرسابرو
در ادامه به شرح کاربرد هرکدام می‌پردازیم.
ورق ضد سایش دیلیدور
این ورق که از مقاومت زیادی برخوردار است، باید در صنایعی مانند فلزات، سیمان، معادن سنگ و صنعت تولید فولاد مورد استفاده قرار گیرد.
این ورق‌های ضد سایش با توجه به میزان کربن مورد استفاده در آنها به 3 دسته تقسیم می‌شوند. نوع V دارای کم‌ترین میزان کربن است و درنتیجه چقرمگی بالایی دارد.
نوع L را با میزان کربن متوسطی تولید می‌کنند و در آخر نوع C با کم‌ترین نرخ چقرمگی و بالاترین میزان کربن ساخته می‌شود.
صنایع مختلف باید ابتدا نیازهای خود را بررسی کرده و با توجه به خصوصیاتی مانند مقاومت در برابر تشکیل ترک، تورق‌پذیری، ماشین‌کاری، درجه سختی و جوش‌پذیری، نوع مناسب را انتخاب کنند.
ورق ضد سایش دورستات
از ویژگی‌های خاص این ورق می‌توان به افزایش قابلیت جوشکاری در آن اشاره کرد. این اتفاق به‌دلیل ترکیب شیمیایی خاص در ورق دورستات است.
گرید سختی که برای تولید ورق دورستات وجود دارد، معمولا از 400 تا 600 است. برای ورق‌های با ضخامت کم در صورت جوشکاری، نیازی به پیش‌گرمایش قبل از عملیات نیست.
کیفیت بالای این ورق باعث خاصیت جوش‌پذیری عالی در آنها شده و همچنین به‌دلیل مقاومتی که دارند؛ استحکام و طول عمر قطعات تحت سایش، افزایش می‌یابد.
از کاربردهای این ورق ضد سایش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ادوات کشاورزی
• صنایع معدن
• تولید سیمان
• لای‌روب‌ها
• ماشین‌سازی
ورق ضدسایش هاردوکس
یکی از ورق‌های ضد سایش پرکاربرد در صنایع داخلی که در گریدهای سختی 400، 450 و 500 تولید می‌شود هاردوکس است.
این ورق استحکام بسیار بالایی دارد و از این رو در شکل‌دهی، ماشین‌کاری و جوشکاری می‌توان از آن استفاده کرد.
مهم‌ترین ویژگی‌های ورق ضد سایش هاردوکس را می‌توان در انعطاف‌پذیری بالای آن دانست. با دارا بودن این خاصیت خمش در آن ممکن است.
علاوه‌بر موارد فوق می‌توان گفت از ورق‌های ضد سایش هاردوکس در ساخت دستگاه‌های خوردکننده سنگ، کامیون‌های دامپر، ساخت بیل، نوار و کامیون‌های دامپر استفاده می‌شود.
ورق ضد سایش ولدوکس
از ورق‌های پرکاربرد در صنعت خودرو می‌توان به ولدوکس اشاره کرد. ویژگی‌های این ورق شامل جوش‌پذیری خوب، استحکام و مقاومت بالا است.
از این رو برای انجام عملیات‌های ماشین‌کاری مانند خمش رول، برش پلاسما، برش لیزر و خم‌شدن می‌توان از آن بهره‌مند شد.
این ورق از سطحی باکیفیت و صاف برخوردار است که می‌توان این ویژگی را جزء بهترین خصوصیات ولدوکس دانست. ضخامت ورق‌های فولادی ضد سایش ولدوکس از 4 تا 130 میلی‌متر است و در همه موارد استحکام کافی و لازم را دارد.
معمولا از فولاد باکیفیت و دارای درصد کمی ناخالصی در تولید این ورق استفاده می‌شود؛ درنتیجه روش‌های ماشین‌کاری که باید گرمای زیادی روی ورق اعمال شود را می‌توان با ورق ولدوکس به‌راحتی انجام داد.
از مهم‌ترین کاربردهای ورق ضدسایش ولدوکس می‌توان به استفاده در چهارچوب‌ها، دریچه‌های سد، بالابرها، ساختارهای فولادی، جوشکاری و در ساختارهای مکانیکی اشاره کرد.
ورق ضدسایش کرسابرو
از دیگر ورق‌های پرکاربرد که از مقاومت بالا و جوش‌پذیری مناسبی برخوردار است می‌توان به ورق کرسابرو اشاره کرد.
قابلیت کششی بالای این ورق و همچنین مقاومت زیاد آن، باعث سایش کم‌تر و در نتیجه کاهش هزینه‌ها خواهد شد.
ویژگی‌های کلی ورق ضدسایش
علاوه‌بر اینکه هر نوع ورق دارای خصوصیات منحصر به‌فردی است که استفاده از آن را برای صنایع مختلف امکان‌پذیر می‌کند؛ باید ویژگی‌های زیر را نیز داشته باشد.
• طول عمر بالایی دارد و این موضوع به‌دلیل تولید ورق به روش نورد سرد است.
• استقامت و مقاومت بالایی نسبت به شرایط، ضربه و سایش دارد.
• قابلیت جوشکاری و شکل‌پذیری دارد.
• ساییدگی و تغییر شکل، باید خیلی دیر و پس از گذشت مدت‌زمانی طولانی رخ دهد.
ورق ضد سایش چه کاربردی دارد؟
تمامی فرایندهایی که احتمال سایش در آنها وجود دارد مانند معادن سنگ و آسیاب‌ها باید از ورق‌های ضد سایش استفاده کنند. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به ساخت‌وساز، حمل مواد و نوار نقاله اشاره کرد.
نکات مهم برای خرید ورق‌های ضد سایش
برای خرید این ورق‌ها باید حتما به کاربردی که از آن انتظار دارید توجه کنید؛ زیرا علاوه‌بر اینکه این ورق‌ها دارای چند مدل مختلف هستند، هر مدل نیز انواع متفاوتی دارد.
با اینکه امکان جوشکاری در همه نمونه‌ها وجود دارد اما لازم است به درصد کربن ورق ضد سایش نیز دقت کنید. فولادهایی که از درصد بالای کربن در تولید آنها استفاده شده، شاید مستحکم‌تر باشند اما جوشکاری آنها کمی دشوار است.
بررسی قیمت ورق‌های ضد سایش
همان‌طور که ورق‌های ضد سایش با درصدهای مختلفی از کربن ساخته می‌شوند، استحکام آنها یک‌سان نیست و همچنین کاربردهای متفاوتی دارند؛ نمی‌توان قیمت ورق ضدسایش برای نمونه‌های گوناگون را عدد ثابتی در نظر گرفت.
ورق‌های ضد سایش با توجه به ترکیبات شیمیایی، درجه سختی، مقاومت و همچنین شرکت‌سازنده می‌توانند قیمت متفاوتی داشته باشند.
برای اطلاع دقیق و به‌روز از قیمت انواع ورق‌های تولیدشده، باید از فروشندگان معتبری مانند شرکت فولادینو یا فولادسازان راه ابریشم کمک بگیرید.
جمع‌بندی
از نام ورق ضدسایش می‌توان به مهم‌ترین کاربرد آن که جلوگیری و مقاومت در برابر سایش است پی برد. این ورق در مدل‌های مختلفی مانند ورق ضد سایش دیلیدور، دورستات، هاردوکس، ولدوکس و کرسابرو تولید می‌شود.
در تمام این ورق‌ها باید از کربن استفاده شود تا خواص ضد سایش ورق بالا رفته و استحکام آن افزایش یابد. البته هر چه میزان کربن بالا رود جوشکاری آن دشوارتر می‌شود.
ورق‌های ضد سایش را می‌توان در صنایع مختلفی مانند خوردوسازی، حمل‌ونقل، صنایع فولاد، ساختارهای مکانیکی و ساخت‌وساز استفاده کرد.
برای انتخاب ورق‌های ضد سایش باید به عواملی مانند صنعت مورد نظر، امکان نفوذ موادی مانند روغن یا آب در ورق‌ها، میزان مقاومت مورد نیاز و کاربردهایی مانند جوشکاری و ماشین‌کاری توجه کرد.
برای خرید ورق‌های ضد سایش در مدل‌های مختلف با بهترین کیفیت، می‌توانید از مجموعه فولادینو کمک بگیرید.