مالیات یکی از منابع پایدار درآمدی برای دولت‌ها به شمار می‌رود که علاوه بر غیر تورمی بودن این درآمدها، عاملی برای توزیع عادلانه درآمد در کشور به شمار می‌رود.
بر اساس قانون برنامه توسعه پنجم و ششم باید کل بودجه‌های جاری دولت از مالیات تامین شود؛ در حال حاضر درآمد نفت و گاز در بودجه 1402 حدود 600 هزار میلیارد تومان و درآمد مالیاتی 750 هزار میلیارد تومان است، سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی حدود 6 درصد است که البته با احتساب عوارض شهرداریها، گمرک و تامین اجتماعی این سهم به 15 درصد می‌رسد.
یکی از مسائلی که مردم در مالیات در نظر می‌گیرند، عدالت در پرداخت مالیات است که می‌گویند مالیات کارگر و کارفرما قبل از دسترسی به حقوق ماهانه‌اش دریافت میشود، در حالی که برخی فعالان اقتصادی با داشتن گردش مالی بالا در اقتصاد، عملا فرار مالیاتی دارند یا مالیات اندکی می‌پردازند.
مالیات بر اصناف و مشاغل که هر سال در خردادماه اخذ میشود، گرچه حدود 8 درصد کل درآمد مالیاتی کشور است، اما با توجه به دربرگیری یک جامعه 8 میلیون نفری، همواره با چالش و سرو صدای زیادی همراه است.
امسال 51 درصد اصناف و مشاغل برای عملکرد 1401 خود با استفاده از تسهیلات و امکانات تبصره 100 از مالیات با نرخ صفر برخوردار شده‌اند، میانگین مالیات اصناف و مشاغل 5.1 میلیون تومان در سال بوده است که برخی آن رقم را کمتر از مالیات کارمندان می‌دانند.
با توجه به فصل مالیات‌ستانی دولت، برای بررسی مالیات بر درآمد اصناف و مشاغل و مالیات بر شرکت‌ها، با سید محمد‌هادی سبحانیان، رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌‌خوانید.
اقتصاددانان مالیات را مهمترین منبع پایدار و غیرتورمی تأمین مالی دولت می‌دانند، برای تامین منابع درآمد پایدار دولت و خودداری از درآمد نفت و گاز چه برنامه و سیاستی دارید؟
سبحانیان: نظام مالیاتی در حال اجرای برنامه تحول از نظام سنتی به نظام مالیاتی داده محور است، دوره تحولی سه هدف اصلی دارد، این اهداف شامل اصلاح نظام مالیات‌ستانی به موجب قوانین بالادستی، تأمین درآمدهای بودجه و افزایش سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی است. با تاکید بر اینکه باید ظرفیت مالیات‌ستانی را از حالت بالقوه به فعل درآوریم، این هدف از مسیر شناسایی مؤدیان جدید، شناسایی مودیان دانه درشت که تاکنون به هر نحو از پرداخت مالیات حقه طفره رفته‌اند و جلوگیری از فرار مالیاتی محقق میشود.
از یک طرف گفته میشود که دولت باید با مالیات اداره شود و از درآمد نفت و گاز صرف نظر کند، از سوی دیگر به بهانه حمایت از تولید در مناطق محروم یا در رشته خاصی، معافیت‌های بی حد و مرز در نظر گرفته میشود، این معافیت‌ها چگونه باید ساماندهی شود؟
سبحانیان: در مورد ساماندهی معافیت‌های مالیاتی باید گفت، اگر نظامات حقوقی ساماندهی شود، معافیت‌های مالیاتی که به موجب قوانین متعدد ایجاد شده‌اند، نیز ساماندهی می‌شوند. در مورد فرایند هوشمندسازی نظام مالیاتی، نیز ما در حال گذر از نظام سنتی مالیات‌ستانی به نظامی مدرن هستیم که در این مسیر اصلی‌ترین خوراک ما، داده‌های قابل اتکا است، در واقع یک نظام سنتی و بعضا ناعادلانه که سلیقه افراد در تعیین مالیات دخیل بوده، با چرخش اساسی در مسیر حکمرانی داده‌ها و تعیین مالیات عادلانه قرار گرفته است.
لازمه دستیابی به نظام هوشمند مالیاتی همراهی حاکمیت و اقشار مختلف فعالان اقتصادی، مطالبه گری رسانه ها و نخبگان و همچنین آموزش مودیان مالیاتی است.
فارس: سهم مالیات از تامین منابع مالی دولت در بودجه سال جاری چقدر است؟
سبحانیان: در حالی که درآمد حاصل از صادرات نفت، گاز و میعانات گازی امسال 600 هزار میلیارد تومان است، اما درآمدهای مالیاتی 750 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است، بنابراین سهم درآمدهای مالیاتی 150 هزار میلیارد تومان بیشتر از سهم درآمد نفت و گاز خواهد بود و این بدین معناست که مالیات به عنوان یک منبع قابل اتکا در کشور ما اهمیت پیدا کرده است.
* نسبت درآمد مالیات به تولید ناخالص داخلی در برنامه هفتم به 10 درصد افزایش می‌یابد
سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی به چه میزان است؟
سبحانیان: نسبت درآمد مالیات به تولید ناخالص داخلی 5 درصد است و این رقم در برنامه هفتم توسعه قرار است به 10 درصد افزایش پیدا کند، البته در دنیا این نسبت فقط با درآمدهای مالیاتی سنجیده نمی‌شود، بلکه عوارض شهرداریها، عوارض گمرک، درآمدهای تأمین اجتماعی هم در نظر گرفته میشود که اگر ما هم این درآمدها را حساب کنیم، نسبت درآمد مالیات، عوارض و تأمین اجتماعی به تولید ناخالص داخلی 16 درصد خواهد بود. این رقم در دنیا به طور میانگین 23 تا 24 درصد است.
* امسال 50 درصد اصناف و مشاغل مالیات صفر خواهند داشت
در حالی که سازمان امور مالیاتی می‌گوید نیمی از اصناف برای عملکرد پارسال مالیات صفر اظهار کرده‌اند، اما برخی نمایندگان مجلس می‌گویند مالیات مبتنی بر تراکنش‌ها موجب اعتراض اصناف خرد شده است؟
سبحانیان: سازمان امور مالیاتی طبق قانون مأمور وصول مالیات و اجرای قانون است، عده‌ای در موقع مالیات‌ستانی این گونه فکر می‌کنند که «مرگ حق است، ولی برای همسایه» از یک طرف می‌گویند کشور باید با مالیات اداره شود و درآمدهای دولت پایدار شود، از سوی دیگر باعادلانه شدن مالیات، صدای اعتراض‌ها بلند میشود. شیوه اخذ مالیات اصناف و مشاغل طی دهه‌های گذشته به شکل سنتی بود، به این ترتیب که هر یک از واحدهای صنفی بر مبنای میزان مالیات سال قبل و در یک فرایند چانه زنی هرچه مالیات داده‌اند، با رشد 9 تا 11 درصدی موظف به پرداخت مالیات جدید بودند که در این روش عدم شفافیت و نبود عدالت دو آسیب جدی محسوب می‌شدند.
امسال با افتخار اعلام میکنیم 50 درصد اصناف و مشاغل مالیات صفر خواهند داشت، یعنی هیچ مالیاتی برای عملکرد سال 1401 خود نمی‌پردازند. از 8 میلیون کسبه و صاحبان مشاغل در کشور حدود 51 درصد معادل 4 میلیون و 124 هزار نفر مالیات صفر داشته‌اند، یعنی مالیاتی نپرداخته‌اند.
یکی از نمایندگان مجلس در مورد این که 50 درصد اصناف مالیات صفر داده‌اند، گفته این هنر نمایندگان است که تا سقف مشخصی از درآمد را معاف کرده است، نظر شما چیست؟
سبحانیان: سازمان امور مالیاتی مجری قانون است و در زمینه اخذ مالیات و یا معافیت مالیاتی بر اساس قانون عمل می‌کند. از حدود 8 میلیون و 150 هزار کسبه و واحد صنفی که از تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم استفاده کرده‌اند، 4 میلیون و 124 هزار نفر مالیات صفر داشته‌اند.
بر این اساس 20 درصد اصناف، مالیات سالانه صفر تا 5 میلیون تومان داشته‌اند و مالیات یک میلیون و 580 هزار پرونده نیز صفر تا 5 میلیون تومان برآورده شده است؛ همچنین 9 درصد اصناف مالیات سالانه 5 میلیون تا 10 میلیون تومان و 7.5 درصد کل مشمولان تبصره 100 مالیات بالای 30 میلیون تومان در سال پرداخت کرده‌اند.
بر این اساس متوسط پرداخت مالیات اصناف برای سال 1401، رقم 5.1 میلیون تومان بوده است، این در حالی است که برخی کارکنان، کارمندان و حتی معلمان ماهانه چنین رقمی را به عنوان مالیات می‌پردازند.
امسال همراهی خوب بدنه اصناف با سازمان مالیاتی جای تقدیر و تشکر دارد، البته برخی افراد دنبال این بودند که قاعده را به هم بریزند. در حالی که ما مکلف به اجرای قانون بر مبنای داده‌ها هستیم، برخی می‌گفتند، اصناف سال گذشته هر چقدر مالیات پرداخت کرده‌اند، امسال 10 درصد به آن اضافه کنند، در حالی که باید طبق داده‌ها مالیات واقعی از ایشان گرفته شود، ما در کشور در 200 نقطه میز خدمت برپا کردیم و در آنجا به همه سؤالات و ابهامات نمایندگان، اتحادیه‌ها و فعالان اقتصادی پاسخ داده شد و بدین ترتیب فصل مالیات‌ستانی در سال جاری با آرامش و به خوبی سپری شد. البته برخی ابهام داشتند که چرا تعدادی از اصناف سال قبل مالیات اندکی پرداخت کردند، در حالی که امسال مالیات آنها 3 تا 5 برابر شده است، آیا اقتصاد کشور به این میزان رونق پیدا کرده است؟ در پاسخ به این دوستان باید بگویم با توجه به سیستم مالیات ستانی سنتی در سال‌های گذشته برخی اصناف مالیات واقعی خود را پرداخت نکرده و یا عدد بسیار پایینی پرداخت کرده‌اند.
در بخش مشاغل با بهره‌گیری از اطلاعات دستگاه‌های پذیرنده (کارتخوان) برای اولین بار حرکت از سیستم مالیات ستانی سنتی به سمت مالیات ستانی داده محور انجام شده و درآمد کارت‌خوان‌ها به عنوان درآمد تجاری محاسبه میشود. به همین جهت نرخ مالیات مشاغل به عدد واقعی نزدیک‌تر شده و تعدادی از اصناف به جهت عدم اطلاع از این موضوع، گمان می‌کنند، مالیات آنها چند برابر شده است.
تعامل خوبی بین اصناف و سازمان امور مالیاتی در سال جاری برقرار و منجر به تدوین دستورالعمل اجرایی تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم با همراهی و همکاری اتاق اصناف شد. پیشنهادهای اصلاحی اتاق اصناف در دستورالعمل فوق لحاظ و سپس با نظر آنها ابلاغ شد. در سال‌های گذشته مبنای مالیات جدید 10 درصد افزایش نسبت به مالیات سال قبل بود که مبنای نادرستی به شمار می‌رود و لازم است، تعیین مالیات براساس داده‌های جدید و فارغ از اینکه یک فعال صنفی در سال گذشته چقدر مالیات داده است، صورت گیرد. در این شرایط اگر کسب‌وکار او رونق داشته باشد، باید از او مالیات بگیریم و اگر در رکود باشد، نباید از وی مالیات اخذ شود و این همان حرکت از یک نظام سنتی به نظام داده محور است.
برخی نمایندگان گفته‌اند به جای دریافت مالیات بر اساس تراکنش بانکی، مالیات باید بر عملکرد فعالیت صنفی باشد، پاسخ شما در این مورد چیست؟
سبحانیان: در مورد اینکه برخی می‌گویند باید مالیات بر مبنای عملکرد باشد، داده‌های ما امسال نشان داد که مالیات واقعی‌تر شده است، البته قرار نیست با افزایش یک‌باره درآمدهای مالیاتی راه صدساله را یک‌شبه طی کنیم و لازم است با گفت‌وگو با قاطبه اصناف، مسیر پیش رو را با یک شیب ملایم ادامه دهیم.
همه رفتارهای مالی مؤدیان برای ما قابل شناسایی و رصد است، در فرایند اخذ مالیات از اصناف و مشاغل هم امکان ارائه اظهارنامه و هم امکان استفاده از تسهیلات تبصره ماده 100 وجود دارد. مالیاتی که امسال گرفته‌ایم، هیچ ارتباطی به مالیات بر مجموع درآمدها ندارد و داده‌های ما هم منحصر به داده‌های پذیرنده‌ها و دستگاه‌های پوز نیست، بلکه سایر داده‌ها مانند واریزی به حساب‌های تجاری که به مثابه درآمد تلقی میشود و همچنین خرید و فروش‌ها نیز لحاظ می‌شوند.
برخی اصناف به زعم خود فکر می‌کنند، اگر از دستگاه کارتخوان استفاده نکنند و درآمد فروش آنها به حساب‌های غیرتجاری واریز شود، می‌توانند رد گم کنند، در حالی که این رفتارها برای ما قابل رصد است. حساب‌های غیرتجاری و شخصی که رفتار و ماهیت حساب تجاری دارد، به راحتی قابل شناسایی است، همچنین پرداخت به وسیله کارت به کارت و پول نقد هم نمی‌تواند محملی برای فرار مالیاتی باشد.
* هرگونه ورودی به حساب تجاری به منزله درآمد است
درآمد اصناف تا چه حدی مشمول تسهیلات تبصره 100 میشود؟
سبحانیان: منابع حساب غیرتجاری که رفتار تجاری دارند، مبنای شناسایی ما در حوزه درآمدی اصناف است و منطق تبصره 100 در قانون بودجه این‌گونه است که کسب‌وکارهایی که مجموع دریافتی‌های آنها و میزان فروش‌شان بر اساس آنچه قانون‌گذار تکلیف کرده است، در سال کمتر از 6 میلیارد و 720 میلیون تومان باشد، می‌توانند از امکانات تبصره 100 استفاده کنند و مالیات آنها مقطوع است و آنهایی که بیش از 6.7 میلیارد درآمد داشته باشند، حتماً باید اظهارنامه بدهند و دفاتر و اسناد تجاری لازم را نگهداری کنند.
در واقع مالیات‌ستانی ما بر مبنای اطلاعات و داده‌ها صورت می‌گیرد و فقط مبالغ ورودی به دستگاه پوز ملاک نیست، گاهی اطلاعات را از طرف تجاری مقابل دریافت میکنیم، کالایی که یک فعال اقتصادی به فرد دیگر می‌فروشد، برای آن طرف مقابل خرید حساب میشود، اما برای فروشنده به عنوان درآمد تلقی میشود و این هم برای ما قابل رصد است. صرف درآمدها نمی‌تواند مبنای مالیات قرار گیرد، چون بخشی از این تراکنش‌ها مربوط به خرید مواد اولیه است و به عنوان سود فعال اقتصادی محاسبه نمی‌شود، ممکن است عده‌ای مثلاً خانه خود را فروخته باشند یا به کسی دیگر قرض داده باشند که پول آن وارد حساب تجاری شده باشد که البته این کار اشتباه است، اما اگر این افراد اسناد و مدارکی مبنی بر فروش خانه یا دریافت قرض ارائه نمایند، می‌توانند از درآمد فعال تجاری خارج شوند.
به موجب قانون، هرگونه واریزی به حساب تجاری به منزله درآمد تلقی میشود، کارهای غیرتجاری و درآمدهایی مثل فروش ملک، خودرو و یا قرض باید با حساب شخصی انجام شود و چنانچه افراد اسناد ارائه کنند، می‌توانند آن را از درآمد فروش خود خارج کنند، بنابراین در این زمینه مسیر باز است و امکان اعتراض نیز وجود دارد.
اگر کسی نخواهد تبصره 100 را قبول کند، چه کاری باید انجام دهد؟
سبحانیان: اگر کسی تبصره ماده 100 را نپذیرد، باید اظهارنامه بدهد تا به آن رسیدگی شود. برای استفاده از تبصره ماده 100 تشویقاتی در نظر گرفته شده و فرد می‌تواند از این امتیازات استفاده کند. کسانی که از تبصره ماده 100 وارد می‌شوند، مالیات آنها مقطوع محاسبه میشود که می‌توانند مالیات خود را بپردازند و تکلیفی نداشته باشند و اگر کسی آن را قبول نداشته باشد، می‌تواند اظهارنامه بدهد. روش اجرایی در تبصره ماده 100 ارتباطی به مالیات بر مجموع درآمد ندارد و کاملاً مبتنی بر داده‌های قابل اتکا است و اگر کسی نکاتی در این زمینه دارد، قابل شنیدن است و ما می‌توانیم رسیدگی کنیم. به اذعان همه کسانی که سال‌های قبل در سازمان امور مالیاتی بودند کاری که امسال انجام شد و مهلتی که برای اصناف در نظر گرفته شد، کم نظیر بود و تفاهم و توافق خوبی برای مالیات اصناف و مشاغل صورت گرفت.
از یک طرف قانون‌گذار اصرار دارد که درآمد دولت از مالیات تأمین شود و از سوی دیگر معافیت‌های گسترده‌ای برای افراد در نظر می‌گیرد، این تناقض چگونه قابل حل است؟
سبحانیان: یکی از چالش‌های جدی نظام مالیاتی ما ارائه معافیت‌های گسترده، بی‌حدوحساب، غیرهدفمند و مبتنی بر چانه‌زنی است و یکی از مؤلفه‌های اصلی اصلاح نظام مالیاتی ساماندهی معافیت‌ها به شمار می‌رود، یکی از چالش‌های جدی نظام مالیاتی معافیت‌های گسترده و بی‌حد و حساب و غیرهدفمند مبتنی بر چانه‌زنی است و لذا ساماندهی معافیت‌ها باید مدنظر باشد. نظام مالیاتی باید بتواند از فعالان اقتصادی بزرگ مالیات بگیرد و از کسبه و اصناف خرد، با نگاه حمایتی، مالیات حقه اخذ شود.
قوانین برای مالیات گرفتن از شرکت‌های بزرگ، هلدینگ‌ها و بانک‌ها باید تغییر پیدا کند. فعالانی که هزاران میلیارد تومان درآمد دارند، باید مالیات واقعی بپردازند. اگر ما دنبال این هستیم که سهم بیشتر درآمدهای دولت از مالیات باشد، باید دانه‌درشت‌ها را در نظر بگیریم. طبق قانون اگر شرکت‌های بورسی سود به دست آمده را به جای توزیع بین سهامداران به افزایش سرمایه شرکت اختصاص دهند، مبلغ افزایش سرمایه معاف از مالیات میشود که البته قانون‌گذار مصلحت‌هایی را درنظر گرفته، اما درآمد مالیاتی کم میشود. برخی می‌خواهند به بهانه افزایش سرمایه، راه‌هایی برای فرار مالیاتی پیدا کنند، لذا ما باید همه جنبه‌ها را در نظر بگیریم. در برنامه هفتم توسعه ساماندهی معافیت مالیاتی در نظر گرفته شده است. همچنین در لایحه مالیات بر مجموع درآمد ساماندهی معافیت‌ها آمده است. البته هنوز این لایحه در دولت نهایی نشده، امیدواریم به زودی در دولت نهایی شود و از سوی دولت به مجلس ارائه شود.
یکی از مسائل مهم در مالیات، عدالت مالیاتی است، چگونه می‌توان عدالت در مالیات بخشهای مختلف ایجاد کرد؟
سبحانیان: در نظام سنتی مالیاتی مصادیق بی‌عدالتی در مالیات‌ها را شاهد بودیم، برای همین منظور، منطق مالیات بر مجموع درآمد مطرح شد، در حال حاضر کارگر، پرستار و کارمند مشمول مالیات می‌شوند، اما برخی از اقشار و صنوف به صرف اینکه در یک رشته فعالیت می‌کنند، معاف از مالیات می‌شوند حتی اگر میلیاردها تومان گردش مالی داشته باشند، همه آن درآمدها معاف میشود و این ناعادلانه است که اگر مالیات بر مجموع درآمد تصویب شود، می‌توان صرف نظر از اینکه افراد از چه راهی و در چه رشته‌ای درآمد کسب می‌کنند، باید مالیات بپردازند.
ممکن است یک فرد هنرمند باشد، اما درآمد بالایی داشته باشد، نظام مالیاتی باید معافیت‌ها را بر اساس درآمدها متناسب بعد خانوار و توجه به هزینه‌های سلامت، بهداشت و آموزش آنها در نظر بگیرد که هزینه‌های ضروری قابل حذف نیست و این هزینه‌‌ها باید از سوی حاکمیت پذیرفته شود و مابه التفاوت آن درآمد مشمول مالیات شود. هر چه سقف درآمد بیشتر باشد، طبق قاعده توان پرداخت مشمول مالیات میشود و ما دنبال این هستیم که در لایحه مالیات بر مجموع درآمد این موارد را در نظر بگیریم. در حال حاضر لایحه مالیات بر مجموع درآمد در دولت بررسی میشود بعد از نهایی شدن در دولت به مجلس ارائه میشود. اراده دولت این است که در کمترین زمان این لایحه تقدیم شود.
مالیات اصناف و مشاغل در تبصره 100 بر اساس چه مکانیسمی تعیین میشود؟
سبحانیان: تشخیص مالیات افراد براساس تبصره ماده 100 مبتنی بر ضرایبی است که روی سایت سازمان امور مالیاتی هم وجود دارد، این ضرایب در یک روند تعاملی با اصناف مالیات صاحبان اصناف و مشاغل به صورت مقطوع مشخص میشود و افراد مالیات خود را می‌پردازند، ما مبتنی بر یک ضرایب، مالیات مشمول بر درآمد اصناف را شناسایی میکنیم که اطلاعات ما صرفا بر داده‌های پذیرنده پوز نیست، از داده‌های مختلف اصناف استفاده میکنیم، مثلا اصناف طلافروش، آهن‌فروش، پزشکان، وکلا، بنگاه‌داران هر کدام یک ضریب خاصی دارند که مالیات آنها محاسبه میشود.
مشاغل خاص در تبصره ماده 100 اصناف و مشاغلی است که مکلف به داشتن کارتخوان هستند که اگر کارتخوان نداشته باشند، مشمول جریمه می‌شوند که یکی از آنها صنف پزشکی و دیگری وکلای دادگستری هستند که باید حتما از کارتخوان استفاده کنند. اگر از کارتخوان استفاده نکنند، اطلاعات آنها به وسیله گزارش‌های مردمی دریافت میشود و مشمول جریمه می‌شوند.
سازمان امور مالیاتی یکی از محورهای اصلی اصلاح نظام مالیاتی، مبارزه با فرار مالیاتی است، برخی از کسب و کارها در فرار مالیاتی شهره خاص و عام هستند. روش فرار مالیاتی آنها شناسایی شده و ما تلاش داریم فرآیندها را اصلاح کنیم. برخی از اصناف و مشاغل که مردم گلایه‌های جدی دارند که آنها درآمدهای زیادی دارند، اما فرار مالیاتی در آنها شایع است و آنها را هم رسیدگی میکنیم.
یکی از راه‌های فرار مالیاتی، معامله املاک یا خودرو با قولنامه یا سند غیر رسمی و بدون کد رهگیری است، در راستای اعتبار زدایی از اسناد غیر رسمی و اعتبار بخشی به اسناد رسمی در بخش مالیات چه تدبیری اندیشیده‌اید؟
سبحانیان: اخیرا مقام معظم رهبری در مورد اعتبارزدایی از اسناد معمولی و اعتبار دادن به اسناد رسمی تأکید کرده‌اند، تأکید رهبری اتفاق مبارک در مورد اسناد رسمی و اعتبارزدایی از اسناد عادی است که این یکی از مفرهای جدی و عامل فرار مالیاتی است، که اسناد عادی عامل آن است؛ وزیر اقتصاد هم مکاتبه‌ای با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام داشته و درصدد جلوگیری از فرار مالیاتی از طریق اسناد مالیاتی است و مکانیزم ما هم اعتبارزدایی از اسناد معمولی اعتباربخشی به اسناد رسمی است که جلوی پولشویی گرفته شود.
با توجه به تیرماه فصل ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات شرکت‌ها، تاکنون چه عملکردی مشاهده شده است؟
سبحانیان: از ابتدای سال تاکنون 45 هزار شرکت و شخصیت حقوقی اظهارنامه مالیاتی داده‌اند و پیش‌بینی میشود که تا پایان تیرماه 1402 که فرصت بود، مالیات عملکرد سال گذشته خود را اظهار کنند، تعداد شرکت‌ها به حدود 310 تا 320 هزار شرکت برسد.
فارس: شرکتهایی که وارد بازار سرمایه می‌شوند، از نظر شفافیت و مالیات دهی از چه امتیازهایی برخوردار می‌شوند و چه تفاوتی با شرکت‌های دیگر پیدا می‌کنند؟
سبحانیان: اگر شرکت‌ها حداقل شناورسازی مدنظر سازمان بورس در مورد سهام خود را رعایت کنند، 10 درصد از درآمد آنها معاف از مالیات میشود، یعنی با نرخ صفر خواهد بود. اگر میزان شناوری سهام آن شرکت‌ها در بورس به 25 درصد و بالاتر برسد، 20 درصد از درآمد شرکت‌ها با مالیات نرخ صفر محاسبه خواهد شد و اگر هر شرکتی علاوه بر آن کالای خود را در بورس کالا ارائه کند، 10 درصد دیگر از درآمدهایش مشمول نرخ صفر مالیاتی خواهد شد.
* وزارت راه داده‌های خانه‌های خالی برای سال 1401 را در اختیار سازمان مالیاتی قرار نداد
فارس: مالیات بر خانه‌های خالی به کجا رسید و از کی اجرا میشود؟
سبحانیان: وزارت راه و شهرسازی داده‌های مربوط به خانه‌های خالی را برای سال 1401 در اختیار سازمان مالیاتی قرار نداد و قرار بود تا آخر تیرماه به مردم اعلام کنیم که کدام خانه‌ها بر اساس داده‌های دریافتی وزارت راه خالی محسوب میشود که هنوز آمار آن دریافت نشده است، البته طی ماه‌های گذشته جلسات خوبی با وزیر راه و شهرسازی داشته‌ایم، اما هنوز آمار خانه‌های خالی دریافت نشده است.
فارس: برای برخورد با برخی کارکنان سازمان مالیاتی که در جریان کار با مودیان مالیاتی دچار فسادهایی شوند، چگونه برخورد میشود؟
سبحانیان: فساد در همه جا وجود دارد که البته تعداد کم آن هم پذیرفته نیست؛ ما تلاش میکنیم به وسیله داده محوری، ارتباط بین مؤدی مالیاتی و ممیز را کم کنیم تا زمینه فساد از بین برود.
فارس