کلسیم کربنات ماده شیمایی با فرمول CaCO3 است. این ماده می تواند به صورت مصنوعی تولید شود و البته در پوسته تخ مرغ وغشای جانورانی مانند حلزون و خرچنگ نیز موجود است. کلسیم کربنات در داروهای ضد اسید معده نیز استفاده می شود.
اسامی دیگر :
گچ فرنگی; سنگ آهک; کلسیت; آراگونیت; سنگ مرمر
مشخصات
کلسیم کربنات جامد سفید رنگی است که بطور فراوان در ترکیب صخره‌ها در تمام نقاط جهان یافت می‌شود. مهمترین کانیهای آن ، آراگونیت ، سنگ آهک ، ماربل و تراورتن است. به مقدار بسیار کم در آب حل می‌شود. اما در آبی که CO2 محلول داشته باشد، بطور کامل حل شده ، ایجاد کلسیم کربنات می‌کند. انحلال کلسیم کربنات در آبهای جاری که مقداری CO2 محلول دارند، باعث ایجاد سختی در آب می‌شود.
صابون در آبهای جاری بخوبی کف نمی‌کند، اما سختی حاصل از کربنات و بی‌کربنات کلسیم، موقت بوده، با جوشاندن آب رفع می‌شود. آستالاگمیت و آستالاگتیت‌های درون غارها از واکنش سنگ آهک با آبهای حاوی CO2 ایجاد شده است. کلسیم کربنات به دو شکل کریستالی یافت می‌شود که کلسیت به شکل هگزا گونال و آراگونیت به صورت رومبو هیدرال است.
کاربردها
کلسیم کربنات در اثر حرارت با از دست دادن CO2 به آهک تبدیل می‌شود که از آن در کارهای ساختمانی ، در صنعت استخراج آهن و تولید فولاد به‌عنوان کمک ذوب و برای تهیه کاربید کلسیم استفاده می‌شود. از آهک در کشاورزی برای اصلاح خاک و تنظیم PH آن استفاده می‌شود. کلسیم کربنات در پزشکی به‌عنوان آنتی اسید برای خنثی کردن اسید معده بکار می‌رود. کلسیم کربنات یک ماده شیمیایی بی‌خطر یا بسیار کم‌خطر است که تنفس یا خوردن آن و یا تماس با پوست و چشم (البته در مدت زمان کم) خطری ایجاد نمی‌کند.