سه رکورد جدید در کاهش تورم

 آخرین آمارها نشان می‌دهد به احتمال زیاد نرخ تورم (متوسط) در پایان سال 94 به زیر 12 درصد می‌رسد. مطابق این بررسی‌ها اگر تورم ماهانه آخرین ماه سال کمتر از 6/ 1 درصد ثبت شود، پیش‌بینی تورم زیر 12 درصد تثبیت خواهد شد. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که نرخ تورم در بهمن‌ماه به 6/ 12 درصد رسیده و رکورد 5 سال گذشته را شکسته است. همچنین تورم نقطه‌به‌نقطه نیز در این ماه با ثبت رقم 9/ 8 درصدی به کمترین مقدار در 67 ماه اخیر رسیده است. با تداوم روند سال جاری می‌توان پیش‌بینی کرد که در اواخر بهار سال بعد، نرخ متوسط تورم تک‌رقمی شود.


کمترین تورم بهمن هفت سال اخیر
آخرین گزارش تورمی بانک مرکزی در سال جاری منتشر شد. این گزارش نشان می‌دهد که شاخص بهای مصرف‌کننده در بهمن‌ماه به 1/ 233 رسیده است. بر این اساس تورم ماهانه در دومین ماه زمستان سال جاری معادل 2/ 0‌درصد گزارش شده است. در سال‌های گذشته، با توجه به تغییر و تحولات انتهای سال، تورم ماه بهمن همیشه در سطح بالایی قرار داشت. این روند در سال جاری رویت نمی‌شود. تورم ماهانه بهمن 94 کمترین مقدار در میان ماه‌های بهمن؛ هفت سال گذشته بوده است. تنها تورم ماهانه بهمن سال 87 با ثبت رقم منفی 4/ 0‌درصد کمتر از مقدار کنونی آن در سال 94 بوده است. این نرخ در میان ماه‌های سال جاری نیز در میان کمترین تورم‌ها جا گرفته است، مطابق آمارها میانگین تورم ماهانه در یازده ماه نخست سال جاری 6/ 0 درصد بوده است؛ بنابراین در سال جاری تورم ماهانه بهمن‌ماه در رتبه‌بندی کمترین تورم‌ها در مکان سوم قرار گرفته است.


تورم نقطه‌به‌نقطه در سطح 8 درصد
تورم نقطه‌به‌نقطه، دیگر شاخصی است که برای ارائه آمارهای شاخص بهای مصرف‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد و این آمار تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده را در یک ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل در نظر می‌گیرد. در آذر ماه سال جاری تورم نقطه‌به‌نقطه پس از 63 ماه تک رقمی شد. روند نزولی تورم نقطه‌به‌نقطه در دو ماه اخیر نیز تداوم داشته و این متغیر در بهمن‌ماه 94 به رقم 9/ 8 درصد رسیده است. این رقم از تیرماه سال 89 کمترین میزان ثبت شده برای تورم نقطه‌به‌نقطه بوده و این متغیر در کف 67 ماه اخیر ایستاده است. این روند نزولی باعث شده که تورم بهمن‌ماه نسبت به قله تورمی در خرداد ماه سال 92 با اندازه 2/ 36 واحد درصد کاهش یابد.


تورم زیر 12 درصد برای سال 94
شاخص دیگری که در نزد سیاست‌گذاران و عامه مردم، کاربرد بیشتری دارد، تورم متوسط یا دوازده ماهه است. این رقم تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده را در یک بازه 24 ماهه در نظر می‌گیرد، به این شکل که رقم شاخص در 12 ماه منتهی به یک ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل چقدر رشد کرده است. آخرین آمارها نشان می‌دهد که تورم متوسط در بهمن‌ماه به 57/ 12 درصد رسیده است. این رقم در 5 سال گذشته کمترین مقدار بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که به احتمال فراوان میزان تورم در اسفند ماه به زیر 12 درصد خواهد رسید. بر این اساس، اگر تورم ماهانه از سطح 5/ 1 درصد کمتر باشد، تورم متوسط در ماه پایانی سال به سطح 11 درصد وارد می‌شود. این در حالی است که میانگین تورم ماهانه در 24 ماه گذشته کمتر از یک درصد بوده است؛ بنابراین در صورتی که رخداد غیر‌عادی در روزهای پایانی سال رخ ندهد، ثبت تورم زیر 12درصد برای سال 94 حتمی خواهد بود. بانک مرکزی در ابتدای سال جاری هدف‌گذاری تورمی را در سطح 13 تا 14 درصد اعلام کرده بود، همچنین بسیاری از گزارش‌ها تورم سال جاری را در سطح 12 درصد پیش‌بینی کردند؛ اما آمارها حاکی از آن است که نرخ تورم سال 94، کمتر از پیش‌بینی‌ها و هدف‌گذاری‌ها ثبت خواهد شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر روند تورمی مطابق با آمارهای سال جاری در سال آینده نیز تداوم یابد. می‌توان در پایان بهار سال بعد به استقبال تورم تک رقمی رفت.


پارادوکس نقدینگی و تورم
بسیاری از کارشناسان معتقدند که متغیر نقدینگی با متغیر تورم رابطه مستقیمی دارند. نظریه مقداری پول، همبستگی بلندمدت قوی را میان رشد پول و تورم پیش‌بینی می‌کند، اما ممکن است که در کوتاه‌مدت این روند در یک راستا قرار نداشته باشد. در حال حاضر، نیز روند نرخ تورم و نرخ رشد نقدینگی در یک راستا قرار ندارند، آخرین آمارها نشان می‌دهد که نرخ رشد نقدینگی در دی‌ماه به 2/ 27 درصد رسیده است، حال آنکه رشد نقطه‌به‌نقطه تورم در این ماه معادل 6/ 9 درصد بوده است. به نظر می‌رسد که این شکاف در بهمن‌ماه بیشتر شده باشد و با توجه به سیاست‌های انبساطی، رشد نقدینگی بیشتر از مقدار آن در دی‌ماه ثبت شود. برخی از کارشناسان در توضیح این پارادوکس، تغییر نوع نقدینگی را عامل غیر‌تورمی بودن آن می‌دانند. به عقیده کارشناسان نقدینگی موجود از درجه سیالیت کمتری برخوردار است و حجم قابل‌توجهی از نقدینگی در قالب سپرده‌های مدت دار در بانک‌ها انباشته شده است. البته کاهش نرخ سود سپرده بانکی و افزایش جذابیت سایر بازارها می‌تواند تا حدودی این معادله را به هم بزند. هرچند اظهارنظر در خصوص آینده اثر نقدینگی روی نرخ تورم، نیاز به یک تحقیق کارشناسی دارد، اما تداوم نرخ بالای این متغیر می‌تواند رفتار تورمی در ماه‌های بعد را تغییر دهد.


انجماد تورم کالایی
شاخص بهای مصرف‌کننده به‌طور کلی از دو بخش کالا و خدمات تشکیل می‌شود. در ماه‌های اخیر، تورم بخش کالاها نسبت به بخش خدمات همواره پایین تر بوده است. این روند در بهمن‌ماه نیز تداوم یافته است. آمارها نشان می‌دهد که تورم ماهانه بخش کالا در این ماه معادل صفر درصد بوده؛ اما تورم بخش خدمات 5/ 0 درصد ثبت شده است. این روند در تورم نقطه‌به‌نقطه ملموس تر است. سطح قیمتی بخش کالا در دی‌ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل 4/ 5 درصد رشد کرده، اما رشد سطح قیمتی در بخش خدمات 9/ 13 درصد ثبت شده است. در بخشی کالایی، دو گروه مهم خوراکی‌ها و مسکن هستند که بیش از نیمی از وزن شاخص مصرف‌کننده را در اختیار دارند. تورم ماهانه گروه خوراکی‌ها در بهمن‌ماه منفی 1/ 0 درصد گزارش شده است. همچنین تورم ماهانه گروه مسکن معادل 4/ 0 درصد ثبت شده است. در بین گروه‌های کالایی بیشترین تورم ماهانه در گروه تفریح و امور فرهنگی با ثبت رقم یک درصد رخ داده است.

دنیای اقتصاد