این روند در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌های هسته‌ای و نبود منابع و تجهیزات کافی برای برداشت، با مشکلاتی روبه‌رو بود و موجب عقب‌ماندگی کشورمان شد به صورتی که تنها در میدان گازی پارس جنوبی قطر توانست ۱۰ برابر ایران برداشت کند و تنها در یکسال به درآمد ۵۰ هزار میلیارد تومانی دست پیدا کند. این رقم حدود ۵ برابر بودجه عمرانی کشور در یکسال است و به‌این‌ترتیب ایران در این سال‌ها فرصت‌های زیادی را از دست داد. حال در شرایطی که به‌تازگی قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به‌عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی مشترک با قطر بین ایران، فرانسه و چین بسته شده است، خبرها از برنامه‌های گسترده دولت برای توسعه سایر میادین مشترک ازجمله میادین غرب کارون حکایت دارد.
توسعه میدان‌های مشترک بر اساس قراردادهای جدید نفتی است و بر این اساس مناقصاتی در حال انجام است. در حال حاضر بر اساس اظهارات مسئولان شرکت نفت، ۲۲ شرکت برای حضور به مناقصه آزادگان اعلام آمادگی کرده‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شرکت پرشیا از مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و شرکت تنکو از مجموعه قرارگاه سازندگی خاتم و شرکت انگلیسی شل، توتال فرانسه، پتروناس مالزی و شرکت اینپکس ژاپن اشاره کرد. کارشناسان ورود شرکت‌های بین‌المللی برای توسعه میادین ایران را دستاوردی مهم دانسته و معتقدند این مسئله سیگنالی مثبت به سایر سرمایه‌گذاران است.
توسعه میادین مشترک در غرب کارون از اولویت‌های دولت برای افزایش درآمد و خودکفایی بیشتر اقتصاد است و برنامه‌ریزی‌شده تا تولید نفت از این میدان‌ها روزانه به یک‌میلیون و ۳۳۰ هزار بشکه برسد. در حال حاضر تولید نفت از این میدان‌ها ازجمله آزادگان جنوبی و میدان نفتی آذر حول‌وحوش ۲۰ تا ۴۰ هزار بشکه در روز است وبه گفته کارشناسان این رقم در هرکدام از میادین باید به ۱۱۰ هزار بشکه در روز برسد؛ موضوعی که مورد تأکید وزارت نفت است. روز گذشته سید نورالدین شهنازی‌زاده، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت دراین‌باره گفت: تولیدات نفت در غرب کارون با احتساب میادین آزادگان جنوبی و یاران جنوبی تا پایان شهریورماه افزایش پیدا خواهد کرد.
تلاش برای جبران عقب‌ماندگی در میادین آزادگان جنوبی
میدان آزادگان یکی از میادین مشترک نفتی میان ایران و عراق است و این کشور به کمک سرمایه‌گذاری‌های خارجی و فناوری‌های جدید به‌سرعت در حال برداشت از این میدان مشترک است. در سال‌های گذشته و به دلیل تحریم‌ها و همچنین ناقص بودن قراردادها میزان برداشت ایران از این میدان با کاهش روبه‌رو بود و به ۲۵ هزار بشکه در روز رسید اما با تلاش دولت یازدهم و با احداث ۱۹ حلقه چاه جدید در فاز یک پروژه آزادگان جنوبی، تولید نفت از این میدان به ۳۸ هزار بشکه در روز رسیده است و بر اساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته تولید نفت از میدان آزادگان جنوبی به ۱۱۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید.
تولید زودهنگام از میدان نفتی آذر
میدان نفتی آذر یکی از پر چالش ترین میادین نفتی مشترک بین ایران و عراق است. توسعه این میدان به دلیل مشکلات مالی و کمبود منابع با مشکلاتی روبه‌رو بوده است. از سویی دیگر از لحاظ حفاری و ساختار زمین‌شناسی نیز در شرایط سختی است. برداشت زودهنگام از این میدان در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفت و درمجموع تولید اولیه از این میدان به ۳۰ هزار بشکه در روز رسیده است و قرار است این میزان در فاز یک میدان آذر به ۶۵ هزار بشکه نفت در روز و در فاز دو به ۱۱۰ هزار بشکه نفت در روز رسد. در حال حاضر توسعه این میدان در قالب قرارداد بیع متقابل و با همکاری شرکت سروک آذر و با سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی نفت صورت می‌گیرد.
امضا تفاهم‌نامه با سه شرکت بزرگ خارجی
بر اساس اظهارات مسئولان شرکت نفت برای توسعه این میادین رقمی حدود ۳۶ میلیارد دلار نیاز است و تأمین این رقم با توجه به کمبود منابع مالی در داخل کشور با مشکلاتی همراه است و نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی است. مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت دراین‌باره بابیان اینکه در حل مذاکره با شرکت‌های خارجی برای انعقاد تفاهم‌نامه مطالعاتی هستیم گفت: در میدان دارخوین ۳ با شرکتی مانند انی ایتالیا و شرکت غدیر از ایران تفاهم‌نامه امضا شده و در میدان بندکرخه با شرکت OMV اتریش تفاهم‌نامه امضا شده و در میدان چنگوله نیز تفاهم‌نامه مطالعاتی با شرکت‌ها نروژی، روسی و تایلندی امضا شده است که شرکت تایلندی نتیجه مطالعات خود را به ما ارائه کرد.
به گزارش خبرگزاری‌ها، وی با اشاره به میدان کیشکو گفت: شرکت‌های انی ایتالیا و شرکت گازپروم نفت روسیه و شرکت شل انگلیس تفاهم‌نامه‌هایی را با ما امضا کرده‌اند. شهنازی‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود به احداث تلمبه‌خانه‌های جدید اشاره کرد و گفت: یک تلمبه‌خانه در منطقه غرب کارون احداث و یک تلمبه‌خانه در منطقه امیدیه در دست‌ساخت داریم که نفت میادین ما را به مناطق بحرگان و خارک برای صادرات منتقل می‌کنند. وی در پایان تصریح کرد: تاکنون شرکت شل گزارش نهایی خود را برای میادین یادآوران و آزادگان ارائه کرده است و گزارش این شرکت برای میدان کیش باقی‌مانده که به‌زودی ارائه خواهد شد.
توسعه میادین مشترک در غرب کارون در شرایطی در دستور کار وزارت نفت است که بر اساس آخرین آمار، نفت درجای کل غرب کارون ۶۷ میلیارد بشکه است و با توجه به‌سرعت همسایگان در برداشت از میادین مشترک ضروری است با همکاری همه قوا موانع برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این بخش برداشته شود.
ایلنا