آن‌طور که مسعود نیلی، دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور اقتصادی عنوان کرده بازار کار ایران در سال‌های آتی از سه ناحیه تحت‌فشار قرار خواهد گرفت؛ گروه سنی جوان، زنان و افراد تحصیلکرده.
در همین مورد غلامرضا کشاورز حداد، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف با تحلیل وضعیت بیکاری سه گروه مورد اشاره می‌گوید: فعلا نوک قله یخی را می‌بینیم و بدنه و قاعده قله یخی هنوز خود را به طور کامل نشان نداده است. این اقتصاددان برای حل این چالش‌ها عنوان می‌کند که سمت تقاضا برای نیروی کار نیاز به یک شوک بزرگ دارد و این شوک مستلزم تصمیم‌هایی در سطح عالی کشور است که بتوانند بالاخره تکلیف خود را با مراودات بین‌المللی مشخص کنند .
این اقتصاددان می‌گوید:
- بیشترین نرخ بیکاری ما در گروه سنی جوانان به ویژه جوانان فارغ‌التحصیل و به طور مشخص در میان دختران فارغ‌التحصیل دانشگاهی است. اکنون نرخ بیکاری دختران تحصیلکرده دانشگاهی حدود 50 درصد است. این درحالیست که نرخ مشارکت زنان پایین و حدود 16 درصد (طبق اعلام مرکز آمار در بهار امسال) است و اگر نرخ مشارکت زنان افزایش پیدا کند، نرخ بیکاری مورد اشاره به مراتب بیشتر خواهد بود.
- بالا بودن نرخ بیکاری زنان هم دلایلی دارد. از جمله اینکه زنان دنبال شغل مطلوب هستند نه هر شغلی. در نتیجه زنان یا اصلا وارد بازار کار نمی‌شوند، چون فرصتهای شغلی موجود در بازار کار را متناسب با شرایط مدنظر خود ارزیابی نمی‌کنند، یا اینکه وقتی در بازار کار وارد می‌شوند در جست‌وجوی کاری هستند که بنا به شرایط خود در خانواده مناسب باشد. غالبا این زنان هم نان‌آور خانواده نیستند و اجباری برای داشتن درآمد ندارند، به همین دلیل فرصت بیشتری برای جست‌وجوی شغل بهتر دارند و در نتیجه نرخ بیکاری آنها بالاتر از مردان است. اگرچه هنوز کسری از زنان جامعه ما علاوه بر نقش بزرگ مادر بودن، نان‌آور خانواده نیز هستند که در این صورت این ادعای من شامل آنها نخواهد شد.
- در این میان جوان‌های با تحصیلات کمتر نرخ بیکاری پایین‌تری دارند. نرخ بیکاری این گروه در حد شش درصد است و در بخش ساختمان، کشاورزی، حمل‌ونقل و خدمات به راحتی می‌توانند به فرصتهای شغلی ساده و نیز فنی دست پیدا کنند.
- اما آن گروهی که نرخ بیکاری آنها در گروه مردان بالا به نظر می‌رسد، جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی است. البته بالا بودن نرخ بیکاری جوانان طبیعی است. چرا که این گروه از افراد به تازگی از تحصیل فراغت پیدا کرده‌اند و به دنبال فرصت شغلی هستند و به همین دلیل علی‌القاعده باید نرخ بیکاری آنها بالا باشد، البته نه در این حدی که اکنون ما داریم. در واقع ما در یک وضعیت بسیار بحرانی قرار داریم و متاسفانه نسل‌های قبلی از جوانان بیکار ما به سن 35 و حتی 40 سالگی خود رسیده‌اند که هنوز بیکار هستند و در بیکاری به سن بازنشستگی می‌رسند، به همین دلیل دیگر جذابیتی برای پذیرش آنها در بازار کار وجود ندارد.
تجارت فردا