و حالا ٥ ماه و ٦ روز از سال گذشته و آمارها روالی خلاف همه پیش‌بینی‌ها را ثابت کرده است. آمارهایی که مراکز رسمی اعلام می‌کنند حکایت از رشد قیمتی دارد که حداقل در دو سال گذشته با بازار مسکن خداحافظی کرده بود و حالا دوباره میهمان بنگاه‌های معاملات ملکی شده است. دوباره به روزهایی بازگشته‌ایم که باید برای قیمت مسکن هر روز نرخ‌ها را چک کرد. توصیه‌ها، همان توصیه‌های قدیمی است «اگر خریدارید سریع‌تر بخرید که موج گرانی در راه است و اگر فروشنده‌اید که توصیه‌ها به شما معاوضه سریع ملک است تا شاید کمی از بحران تنزل ارزش پول‌تان جلوگیری شود.»
این روال البته مسوبق به سابقه است. در سال‌هایی که مسکن در حال رکوردزنی لحظه‌ای بود بسیاری از دلالان مسکن و بساز و بفروش‌ها از همین محل به درآمدهای قابل توجهی رسیدند و بعد از اینکه ثبات در قیمت‌ها ایجاد شده و کمی هم قیمت‌ها کاهش یافت برخی فعالان این گروه با احتکار املاک خود (نفروختن در زمانی که متقاضی وجود داشت) بازار را وارد شرایط رکود کردند تا شاید با عمق یافتن این رکود که با ثبات رشد قیمتی ایجاد شده بود در زمان مناسب بتوانند با درصدی سود دوباره املاک خود را بفروشند.
آمارها چه می‌گویند؟
بانک مرکزی روز گذشته، تورم مسکن تهران در ماه مرداد را در مقایسه با مرداد سال ١٣٩٦ بالای ٦٠درصد اعلام کرد. همچنین تعداد معاملات بیش از ٣٠ درصد کاهش یافته که هم نشانه تورم بالا و هم نشانه رکود است.
بر اساس خبر پایگاه اینترنتی این نهاد، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در مردادماه به ١٢ هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ١١,٢ و ٣٣.٢ درصد کاهش نشان می‌دهد. در ماه مورد گزارش، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ٧ میلیون و ٤٠٠ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ٦.١ و ٦٢.١ درصد افزایش نشان می‌دهد. گزارش تحولات مسکن شهر تهران برگرفته از آمارهای خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است که توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه می‌شود.
آمارهایی که وزارت راه و شهرسازی به عنوان یکی از متولیان ارایه آمار اعلام کرده است نیز نشان می‌دهد که مسکن در مرداد ۵۲ درصد گران شد. بر اساس اعلام دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در تهران بطور میانگین به ۷.۴ میلیون تومان رسیده است. بر اساس این گزارش در مرداد امسال ۱۳ هزار و ۱۲۰ فقره معامله مسکن انجام شد که نسبت به ماه گذشته نزدیک به ۷۰۰ فقره کمتر بوده است.
همچنین متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در تهران ۷ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان اعلام شد که نسبت به ماه گذشته بیش از ۴۰۰ هزار تومان در هر مترمربع به طور میانگین افزایش قیمت مسکن را شاهد بوده‌ایم.
آمارهایی که تاییدکننده عمیق‌تر شدن رکود تورمی در بازار مسکن هستند؛ آمارهایی که با تکیه بر ادامه روند کاهشی تعداد معاملات مسکن در مرداد ماه نسبت به ماه‌های پیش از آن و همچنین ادامه روند افزایشی میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی نشان‌دهنده بازگشت رکود تورمی به بازار مسکن نتیجه‌گیری می‌شوند.
آمار دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد که میانگین هر مترمربع واحد مسکونی در مرداد ماه سال گذشته ۴ میلیون و ۸۶۲ هزار تومان تعیین شده بود که این شاخص در مدت مشابه سال جاری به ۷ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان رسیده است.به عبارت دیگر قیمت مسکن در تهران در مرداد ماه امسال نسبت به مرداد سال گذشته بیش از ۵۲ درصد رشد داشته است. همچنین تعداد معاملات مسکن در مرداد سال جاری ۱۳ هزار و ۱۲۰ فقره بود در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این شاخص ۱۸ هزار و ۲۵۵ فقره اعلام شده بود. به عبارت دیگر حجم معاملات مسکن در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۸ درصد کاهش داشته است.
پیش‌بینی‌ها چه می‌گویند؟
در شرایط فعلی و در حالی که بازار مسکن در کنار رکود عمیق خود در حال ثبت قیمت‌های جدید هم هست اما همچنان گروهی معتقدند که این افزایش قیمت‌ها نه به ذات بازار مسکن که به دلیل افزایش قیمت‌های مواد اولیه تولید مسکن بازمی‌گردد. این گروه معتقدند زمانی که قیمت فولاد و مصالح ساختمانی متناسب با قیمت ارز با افزایش مواجه می‌شود، به ذات با افزایش قیمت ساخت، مسکن هم گران‌تر از قبل می‌شود و به همین جهت برای جلوگیری از افزایش قیمت باید جلوی افزایش قیمت کالاهای مرتبط با هزینه تولید را گرفت و آن را مدیریت کرد به همین جهت نیز برخی کارشناسان دولت و وزارت راه و شهرسازی را در سیبل انتقاد خود قرار میدهند و معتقدند که اگر وزارت راه و شهرسازی به صورت صحیح عمل می‌کرد امروز سیاست‌های این وزارتخانه منتج به رونق در بازار مسکن می‌شد نه تشدید رکود تورمی.
کارشناسان مسکنی که در این باره مخاطب «اعتماد» قرار گرفتند معتقدند که «دولت از همان سال ٩٢ و بعد از روی کار آمدن نتوانسته است در بازار مسکن تصمیم عاجل و صحیحی اتخاذ کند و مجموعه تصمیم‌های اتخاذ شده تنها توانسته است به صورت مسکن برای بازار عمل کرده و نتوانسته است ریشه‌ای بازار مسکن را درمان کند به همین دلیل هم هر چند وقت یک‌بار مجددا شاهد بازگشت رکود و افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن هستیم.»
این گروه می‌افزایند: «متاسفانه گستره کاری زیاد وزارت راه و شهرسازی موجب شده تا توجه به یک بخش عامل بی‌توجهی به بخش دیگری باشد و هیچگاه این وزارتخانه نتواند به صورت صددرصدی برای همه بخش‌های وزارتخانه متبوعش نسخه درمانی مناسب بپیچند.»
این روال حتی مورد اعتراض برخی نمایندگان مجلس هم قرار گرفته و نمایندگان هم معتقدند که دولت باید هرچه سریع‌تر برای این بازار چاره‌اندیشی کند وگرنه با ادامه این روال در نیمه دوم سال شاهد افزایش بیشتر رکورد تورمی در بازار خواهیم بود که روی اضلاع دیگر اقتصاد تاثیرگذار است.
قیمت هر مترمربع آپارتمان در مرداد ماه در منطقه یک به عنوان گران‌ترین منطقه تهران ۱۵ میلیون و ۸۹۰ هزار تومان، منطقه سه تهران با میانگین ۱۳ میلیون و ۹۸ هزار تومان دومین منطقه گران تهران و منطقه دو با ۱۲ میلیون و ۶۹ هزار تومان سومین منطقه گران قیمت پایتخت محسوب می‌شود.
منطقه ۱۸ پایتخت با میانگین سه میلیون و ۹۰ هزار تومان ارزان‌ترین منطقه تهران و پس از آن منطقه ۱۷ با ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و سپس منطقه ۲۰ با میانگین متری ۳ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان ارزان‌ترین مناطق شهر تهران برآورد شده‌اند.
منطقه ۵ پایتخت مانند پنج ماه ابتدایی سال جاری پرمعامله‌ترین منطقه شهر تهران با هزار و ۶۰۰ فقره معامله تعیین شده که نسبت به ماه گذشته بیش از ۳۰ فقره معامله بیشتر انجام شده است. پس از منطقه ۵ منطقه ۴ پایتخت با هزار و ۱۳۴ فقره معامله در رتبه دوم و منطقه دو با ۹۷۹ فقره معامله مسکن در رتبه‌های بعدی از نظر استقبال مخاطبان از خرید و فروش مسکن قرار دارند.
کم‌معامله‌ترین منطقه پایتخت در مرداد ماه امسال منطقه ۱۹ با ۸۱ فقره معامله اعلام شده و پس از آن منطقه ۹ با ۱۱۲ فقره و منطقه ۲۲ با ۱۲۰ فقره معامله قرار دارد.
منبع: وزارت راه و شهرسازی
اعتماد