بر اساس بند «ج» تبصره «۶» ساماندهی معافیت های گمرکی در لایحه بودجه سال ۹۸ اگر اعتباری از یک طرف به عنوان هزینه و از طرف دیگر به عنوان درآمد در بودجه کل کشور ظاهر شود، در اصطلاح جمعی - خرجی نامیده می شود.

از سویی دیگر، بند «ج» تبصره «۶» ساماندهی معافیت های گمرکی در لایحه بودجه سال ۹۸ تعیین می کند، دستگاه های اجرایی موظفند معافیت ها و تخفیفات مالیاتی و گمرکی قانونی را به صورت جمعی - خرجی در حساب های مربوط به خود ثبت کنند.

همچنین دستورالعمل اجرایی این بند توسط وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه کشور پس از تصویب این قانون تهییه و ابلاغ می شود. افزون بر این، گمرک و سازمان امور مالیاتی نیز هر ۶ ماه یک بار گزارش این معافیت ها و تخفیفات را به کمیسیون اقتصادی مجلس ارائه می کند و در عین حال عملکرد معافیت ها و تخفیفات گمرکی به عنوان مالیات بر واردات وصولی گمرک ایران محسوب می شود.

میزان رقم مصوب و عملکرد تخفیفات گمرکی در بودجه های سنواتی

رقم مصوب معافیت ها و تخفیفات مندرج در قانون بودجه سال ۹۷ مبلغ ۶۰۰۰ میلیارد ریال است اما در مقطع هشت ماهه بالغ بر ۳۰۰۰۰ میلیارد معافیت و تخفیفات گمرکی اعمال شده (با توجه به مصوبه هیات وزیران) و پیش بینی می شود تا پایان سال این رقم به ۴۵۰۰۰ میلیارد ریال برسد که در عمل باعث کاهش پیش بینی شده حدود ۴۰۰۰۰ میلیارد ریالی درآمدهای دولت می شود.

جمع بندی

بین میزان مصوب و عملکرد بودجه در طی سال های یاد شده در مورد تخفیفات گمرکی اختلاف زیادی وجود دارد. برای مثال نسبت عملکرد به مصوب در سال ۱۳۹۶ به بیش از ۷۰۰ درصد رسیده و پیش بینی می شود در پایان سال ۹۷ رقم تخفیفات گمرکی به ۴۵۰۰۰ میلیارد ریال برسد، از اینرو اعداد درج شده در ردیف ۱۱۰۴۰۶ در خصوص معافیت ها مبتنی بر عملکرد واقعی نیست.