افزایش ناگهانی و غیرمعمول آلودگی هوای شهرها در سال های اخیر، مسوولان را به تکاپو واداشت که راهکار مناسبی برای مقابله با عوارض آلودگی هوا اتخاذ کنند.

افزایش تولید بنزین یورو 4 و بنزین پاک ازجمله راهکارهای وزارت نفت برای عرضه بنزین استاندارد بوده است، با وجود افزایش قابل توجه تولید بنزین پاک و استاندارد درپالایشگاه های داخل کشور در سال گذشته این مقدار تولید کافی نبوده که به دلیل تداوم آلودگی هوا، دولت اقدام به افزایش سه برابری واردات بنزین استاندارد و توقف تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی کرد.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران با اشاره به موافقت قطعی دولت برای افزایش واردات بنزین تا روزانه ١٠ میلیون لیتر، می گوید: بنزین وارداتی جایگزین بنزین تولیدی پتروشیمی ها در سال جدید خواهد شد.

عباس کاظمی اظهار داشت: واردات بنزین در سال گذشته روزانه ٣,٥ میلیون لیتر بود که در صورت تصویب نهایی، این میزان به ١٠ میلیون لیتر در روز خواهد رسید.

وی با بیان اینکه در سال ٩٢ روزانه ٦,٢ میلیون لیتر بنزین به عنوان اکتان افزا از پتروشیمی ها دریافت و با بنزین تولیدی پالایشگاه ها مخلوط می شد، افزود: قرار است در سال جدید این میزان بنزین از خارج کشور وارد شود.



** تولید روزانه 60 میلیون لیتر بنزین

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی با اشاره به وضعیت تولید بنزین در کشور، گفت: در اواخر سال گذشته بنزین تولیدی کشور به ٦٠ میلیون لیتر در روز رسید و سعی ما بر این است که این میزان تولید در سال جدید نیز حفظ شود.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی با بیان اینکه سال ٩١ میزان بنزین تولیدی کشور از پالایشگاه ها ٤٨ میلیون لیتر بود، افزود: در یک سال گذشته بنزین تولید داخل با ١٢ میلیون لیتر افزایش به ٦٠ میلیون لیتر در روز رسید.

کاظمی همچنین با اشاره به طرح های افزایش ظرفیت در پالایشگاه های کشور، اظهار داشت: سعی داریم تا جایی که ممکن است ظرفیت تولید بنزین داخلی را افزایش دهیم، اما با تعمیرات اساسی برخی واحدها و تمرکز بر افزایش کیفیت بنزین تولیدی، نگه داشتن سقف تولید ٦٠ میلیون لیتر بنزین در روز نیز امری مطلوب محسوب می شود.

اگرچه در سال های گذشته تبلیغات فراوانی در خصوص خودکفایی در تولید بنزین انجام شد، اما گذشت زمان نشان داد که با وجود تولید بنزین غیراستاندارد در واحدهای پتروشیمی، نیاز کشور در مصرف بنزین تامین نشده و بنابراین به طور میانگین روزانه 3 میلیون لیتر واردات انجام شده است.

** بنزین تولیدی پتروشیمی ها، متهم ردیف اول آلودگی هوا

دامنه آلودگی هوا که از گذشته ای نه چندان دور به جزیی جدانشدنی از هویت شهر تهران و کلانشهرها تبدیل شده، در سال های اخیر به شهرهای متوسط نیز کشیده شده و ابعادی جدی تر یافته است.

در مورد علل و ریشه های آلودگی هوا، انگشت اتهام به سوی عوامل مختلفی نشانه می رود، اما یکی از مهم ترین متهمانی که در چهار سال اخیر مورد توجه قرار گرفته، بنزین تولیدی در پتروشیمی ها است.

در سال 1388 و پس از مطرح شدن تحریم بنزین، مسوولان وقت به سراغ افزایش تولید بنزین داخلی رفتند و پس از مدت کوتاهی از خودکفایی در تولید سوخت داخل و آمادگی برای صادرات سخن راندند.

همزمان با وارد شدن بنزین تولید داخل به باک خودروها به تدریج میزان آلودگی هوا افزایش یافت به طوری که گزارش هایی از افزایش میزان آلودگی در شهرهای متوسطی منتشر شد که تا آن زمان معضلی به نام آلودگی هوا نداشتند.

در آن مقطع زمانی، کارشناسان علت افزایش بی رویه آلاینده های هوا را تولید بنزین غیراستاندارد در پتروشیمی ها اعلام کردند که مسوولان وقت هیچگاه این ادعاها را نپذیرفتند اما با تغییر دولت و روشن شدن بی تدبیری های دولت سابق در تولید بنزین غیراستاندارد در واحدهای پتروشیمی، توجهات به سوی تبعات زیست محیطی این نوع بنزین در به خطر انداختن سلامتی شهروندان جلب شد.

سخنان بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت در خصوص تولید بنزین غیراستاندارد در اوایل اسفندماه سال گذشته، نشان دهنده وضعیت حاد زیست محیطی تولید این نوع بنزین است.

زنگنه اظهار داشت: براساس گزارش شرکت پالایشگاه و پخش، بنزین تولیدی در پتروشیمی ها قطعاً آلاینده و خارج از استاندارد است و در دولت نیز توافق شده در سال 93 هیچ بنزین دریافتی از پتروشیمی نداشته باشیم و بنزین مورد نیاز را از جاهای دیگر از جمله واردات تأمین کنیم.

** درخواست محیط زیست برای واردات بنزین استاندارد

در روزهای پایانی فصل پاییز و همچنین روزهای ابتدای زمستان سال گذشته معضل آلودگی هوا در کلانشهر تهران تا حدی جدی شد که مدارس این شهر را در چندین نوبت تعطیل کرد.

برخی مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست، در مواجهه با این پدیده، یکی از دلایل آلودگی شدید هوای کلانشهرها را توزیع نشدن بنزین با استاندارد یورو اعلام کردند.

سعید متصدی معاون انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست، کیفیت سوخت خودروها در ایران را بسیار بحرانی دانست و اظهار داشت: بنزین تولید داخل نه فقط برای مصرف کل ایران بلکه حتی برای مصرف کلانشهرها هم کافی نیست و به همین خاطر سازمان محیط زیست پیشنهاد داده که بنزین استاندارد از کشورهای دیگر وارد شود.

وی همچنین از برگزاری جلسات مشترک سازمان حفاظت از محیط زیست با وزارت نفت برای بهبود کیفیت بنزین تولید داخل کشور خبر داد.

انتشار خبر واردات بنزین استاندارد با واکنشی مثبت مواجه شده است به طوری که کمال الدین پیرموذن عضو هیأت رئیسه فراکسیون محیط زیست تصریح می کند: اگر لازم است بنزین یورو 4 وارد کنند چون این موضوع با جان و سلامت انسان ها ارتباط دارد.

** وعده های محقق نشده برای تولید خودرو و سوخت استاندارد

بحث کیفیت پایین سوخت خودروها در ایران سابقه ای طولانی دارد و در گذشته برنامه ریزی هایی برای بالابردن کیفیت آن انجام شده که البته هیچ کدام به نتیجه نرسیده اند.

به عنوان مثال قرار بود، خودروهای سبک، سنگین و نیمه سنگین در سال های ١٣٨٩ و ١٣٩٠ استاندارد یورو ٢ را داشته باشند و طی سال های ١٣٩١، ١٣٩٢ و ١٣٩٣ این خودروها باید استاندارد یورو ٤ و از سال 1394 استاندارد یورو 6 را کسب کنند.

همچنین قرار بود حداقل به میزان 8 میلیون لیتر در روز سوخت مطابق با استاندارد یورو 5 حداکثر تا پایان خرداد سال 1390 در جایگاه های سوخت شهر تهران عرضه شود که البته لازم نیست خاطرنشان شود که هیچ کدام از این اهداف محقق نشدند.