این درحالی است که هم‌اکنون این صنعت با مشکل تامین مواد اولیه مواجه است؛ مشکلی که با وجود پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های متعدد دور از ذهن بود. در همین حال چندی پیش پالایشگاه «سیراف» با هدف تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک راه‌اندازی شد. هرچند که به گفته فعالان این حوزه،‌ این راه‌اندازی‌ها چندان دردی از صنعت دوا نمی‌کند بلکه نبود مدیریت در تولید محصولات مورد نیاز صنعت پلاستیک چالش جدی این روزهای این صنعت به شمار می‌رود.

 
 نبود مدیریت گرید در پالایشگاه‌ها
سعید ترکمان، رییس کمیسیون صادرات انجمن ملی صنایع پلاستیک در گفت‌وگو با صمت با اشاره به مشکلات این صنعت در زمینه تامین مواد اولیه،‌ نبود مدیریت صحیح در رتبه‌بندی تولید محصولات پتروشیمی را چالش جدی این حوزه دانست و اظهار کرد: درحال حاضر چالش عمده‌ای که فعالان این صنعت را درگیر کرده، نبود مدیریت گرید در پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌هاست. وی افزود: در گذشته واحدهایی به نام «ام‌پی‌سی» مدیریت گرید در پتروشیمی‌ها را برعهده داشتند اما درحال حاضر انجمن کارفرمایان صنعت پتروشیمی به پشتوانه پتروشیمی‌ها بر مدیریت گریدها نظارت می‌کند که این امر مشکلات متعددی را به وجود آورده است. ترکمان با بیان اینکه روند فعلی باعث شده تا دست پتروشیمی‌ها باز گذاشته شده و شرایط نامناسبی برای فعالان صنایع مرتبط ایجاد شود،‌ تصریح کرد: درحال حاضر گرید محصول «پی‌وی‌سی» ۶۵ است اما این محصول با گرید ۷۰ تولید می‌شود که مورد نیاز فعالان و تولیدکنندگان نیست.

 رییس کمیسیون صادرات انجمن ملی صنایع پلاستیک میزان مصرف مواد پلیمری پتروشیمی را در سال گذشته حدود ۳ میلیون تن اعلام و اظهار کرد: تنها ۱۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات تامین شده است زیرا برای تنظیم بازار و همچنین همکاری نکردن پتروشیمی‌ها و تولیدنکردن مواد اولیه مورد نیاز ناگزیر به واردات در این حوزه بودیم. وی در تشریح همکاری نکردن پتروشیمی‌ها بیان کرد: پتروشیمی‌ها با تمرکز بر گرید خاصی اقدام به تولید محصول مورد نیاز می‌کنند که این امر باعث افت ۱۵ درصدی قیمت آن محصول می‌شود. این درحالی است که آنها می‌توانند با تولید محصولات با گریدهای مختلف، بازار را متعادل نگه دارند اما به دلیل وجود مافیا و دلالان و همچنین واسطه‌ها، گرید خاصی که چندان هم مورد نیاز تولیدکنندگان نیست تولید می‌شود که تعادل بازار مواد اولیه به هم می‌خورد.

ترکمان با اشاره به قانون عرضه بورس کالا اظهار کرد: هم‌اکنون بر اساس قانون پیش‌بینی شده در صورت عرضه کالایی در بورس و نبود خریدار برای آن کالا،‌ این امکان وجود دارد که همه حجم عرضه‌شده به یک نفر به فروش برسد. همانگونه که شاهد بودیم ۴ هزار تن محصول از گرید خاصی تولید و به یک نفر فروخته می‌شود که در این صورت تعادل بازار به دلیل در اختیار بودن آن محصول در دست یک نفر به هم می‌خورد.
رییس کمیسیون صادرات انجمن ملی صنایع پلاستیک افزود: این شرایط نشان می‌دهد که مهم‌تر از تاسیس پتروشیمی‌های جدید با هدف تامین مواد اولیه،‌ صنعت پلاستیک درحال حاضر نیازمند واگذاری مدیریت گرید محصول به تشکل‌هاست.

بی‌کیفیتی مواد اولیه، مشکل صنعت پلاستیک
سیدجواد میرحیدری، رییس هیات مدیره انجمن صنایع همگن پلاستیک نیز با بی‌تاثیر دانستن راه‌اندازی پالایشگاه و پتروشیمی‌های جدید با هدف تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: بی‌شک مشکلات تامین مواد اولیه این صنعت بسیار گسترده‌تر خواهد بود و با راه‌اندازی واحدهای جدید،‌ مشکلی از این صنعت مرتفع نمی‌شود.

وی با بیان اینکه درحال حاضر تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک از بورس انجام می‌شود و این درحالی است که بورس نمی‌تواند به میزان مورد نیاز تولیدکنندگان،‌ مواد اولیه تولیدکند، اظهار کرد: پتروشیمی‌ها ترجیح می‌دهند به جای تامین نیاز داخلی اقدام به صادرات کنند؛ در این شرایط تنها خروج مواد اولیه از بورس می‌تواند در این صنعت کارساز باشد. میرحیدری با اشاره به جلسه مشترک فعالان صنعت پلاستیک با وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: در این نشست وزیر صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد خروج مواد اولیه از بورس را مطرح کرد که درحال حاضر بیشتر فعالان این حوزه و پتروشیمی‌ها با این موضوع موافق هستند اما بورس به عنوان نهاد اجرایی با این روند مخالف است در صورتی که با خروج از بورس مشتری می‌تواند به شکل منسجم درخواست‌های خود را ارائه و قرارداد منعقد کند.

ایجاد یک نهاد با یک ساختار منسجم
عباسعلی متوسلیان، رییس انجمن ملی صنایع پلاستیک ایران با اشاره به بحث ضرورت تامین به‌موقع و کافی مواد اولیه برای صنایع پایین‌دستی نیز گفت: ثبات در عرضه و قیمت مواد اولیه برای صنایع تکمیلی، یکی از مهم‌ترین ملزومات انجام صادرات است بنابراین باید شرایطی مناسب برای عرضه مداوم مواد اولیه فراهم شود.
وی پیشنهاد ایجاد یک انجمن، تشکل یا کارگروه را مطرح و بیان کرد: تشکیل این نهاد می‌تواند با یک ساختار منسجم، مدیریت عرضه گریدهای مختلف را بر عهده بگیرد و از سوی دیگر می‌تواند در فصل‌ها و بازه‌های زمانی مختلف، پیش‌بینی‌های لازم را برای تولید مواد اولیه در بازارهای مختلف داشته باشد و قیمت‌های مواد اولیه در ایران را رقابتی کند. متوسلیان افزود: شکل‌گیری چنین مرکزی به همراه یک سامانه شفاف می‌تواند شرکت‌ها را در راستای پیش‌بینی بازار، وضعیت تولید و کشف قیمت، رصد اهداف و سیاست‌های تولیدات پتروشیمی‌ها یاری کند تا این وضعیت چندگانه و پراکنده که تمام تولیدکنندگان را به ستوه آورده است، پایان یابد.

 
افتتاح پتروشیمی‌های جدید دردی دوا نمی‌کند
سیدحسن میرحیدری، یک فعال تولیدی در صنعت پلاستیک با اشاره به افتتاح پتروشیمی‌های جدید با هدف تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک اظهار کرد: این افتتاح‌ها چندان در صنعت پتروشیمی اثرگذار نخواهد بود و تنها دستاورد آنها مازاد شدن مواد اولیه و توسعه صادرات محصولات تولیدی است. وی با اشاره به کیفیت پلی‌اتیلن تولیدی در پتروشیمی‌های ایلام و کرمانشاه گفت: در حال حاضر محصولات تولیدی در این پتروشیمی‌ها چندان باکیفیت نیست و هم‌اکنون اغلب تولیدات تولیدکننده‌های پلی‌اتیلن دچار اشکال است و ترک می‌خورد. میرحیدری با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر صنعت پلاستیک و تامین مواد اولیه آن اظهار کرد: کاتالیست‌های پتروشیمی به دلیل تحریم‌ها با مشکلات جدی مواجه شدند که این روند بر تامین مواد اولیه و کیفیت تولید آنها تاثیر گذاشت بنابراین ایجاد پتروشیمی‌های جدید با هدف تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک چندان کمکی به این صنعت و بهبود شرایط آنها نخواهد کرد. اظهارات فعالان این حوزه نشان می‌دهد که راه‌اندازی‌های جدید هم دردی از این صنعت نمی‌کاهد بلکه سرچشمه مشکلات این صنعت از جای دیگری آغاز می‌شود؛ خروج عرضه مواد اولیه از بورس، بی‌کیفیتی در تولید مواد اولیه و همچنین تولید مواد اولیه‌ای که متناسب با نیاز تولیدکنندگان نیست،‌ این روزها به چالش جدی تولید صنعت پلاستیک تبدیل شده است.