در بخش کشاورزی همکاری و مشارکت، سابقه دیرینه‌ای دارد، به طوری که تشکیل اولین اجتماعات تعاونی در بین کشاورزان و ماهیگیران بیشتر رواج داشته است. در حال حاضر بخش کشاورزی بیشترین سهم را در فعالیت‌ شرکت‌های تعاونی به خود اختصاص داده است؛  مطابق آمار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حدود 27 درصد تعاونی‌ها در رده کشاورزی و شیلات فعال بوده و این بخش بیشترین سهم را نصیب خود کرده است. پایش شرکت‌های تعاونی کشاورزی می‌تواند برای شناسایی مزیت‌های نسبی و منطقه‌ای در جهت بهره‌برداری بیشتر از فرصت‌ها و سرمایه‌گذاری در گرایش‌های مختلف کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

بر اساس تقسیم‌بندی سامانه جامع ثبتی در بخش کشاورزی از 17 گرایش مختلف شامل زراعت، دامپروری، دامداری، پرورش کرم ابریشم، پرورش و تکثیر ماهی، صیادی و شیلات، مرغ گوشتی، مرغ تخم‌گذار، جنگلداری، مرتعداری، زنبورداری، پرورش طیور، باغداری، جوجه کشی، مرغ مادر و اجداد، پرورش و تکثیر میگو، پرورش گل و گیاه و اتحادیه زراعت و باغداری تشکیل شده است.

مطابق آمارها تا 10 ماهه سال 1395 در بخش کشاورزی، 22757 تعاونی فعال به ثبت رسیده و به میزان 231674 نفر اشتغال‌زایی داشته است، تعداد 311416 نفر در تعاونی‌های کشاورزی فعالیت دارند.

در بین گرایش‌های مختلف کشاورزی، زراعت با 6989 تعاونی و پرورش کرم ابریشم با 36 تعاونی به ترتیب بیشترین و کمترین را در بین کلیه گرایش‌ها داراست. همچنین تعداد 53 اتحادیه زراعت و باغداری در کل کشور با  426 تعاونی عضو این اتحادیه‌ها مشغول فعالیت هستند. تعاونی‌های فرااستانی با گرایش کشاورزی دارای 8 تعاونی با عضویت 357 نفر و 33 نفر اشتغال‌زایی فعالند.

طبق بررسی هایی که واحد آمار و برنامه‌ریزی اتاق تعاون انجام داده، در بین تمام استان‌ها استان مازندران، کرمان، خراسان رضوی به ترتیب با 1937، 1593، 1554تعاونی و استان‌های قزوین، البرز، قم به ترتیب با 131، 133، 218 بیشترین و کمترین را در بین استان‌ها از لحاظ ثبت تعاونی‌های فعال در بخش کشاورزی را شامل می‌شوند.

بر اساس این گزارش، 17 گرایش کشاورزی در سطح کشور بررسی شده‌اند و استان‌هایی که بیشترین فعالیت را در هر گرایشی داشته‌اند، معرفی شده‌اند:

• ـ در حوزه  زراعت تعداد 6989 تعاونی فعالیت داشته که استان کرمان با 680 تعاونی بیشترین تعاونی را در بین استانها شامل می شود.


• - در حوزه دامپروری با3480  تعاونی که استان کرمان با 398 تعاونی بیشترین ثبت را در بین استانها داراست.


• - در حوزه دامداری با2105 تعاونی که استان گلستان 211 تعاونی بیشترین ثبت تعاونی را دراین  رشته از کشاورزی را به خود اختصاص داده است.


• - در رشته پرورش کرم ابریشم تعداد 36 تعاونی در کل کشور فعالیت داشته، که استان فارس با 4 تعاونی بیشترین را در بین استان داراست.


• - در گرایش  پرورش و تکثیر ماهی با 1207 تعاونی که استان خوزستان با 383 تعاونی بیشترین ثبت تعاونی در این رشته داراست.


• - در گرایش صیادی و شیلات با 457 تعاونی که استان مازندران با 102 تعاونی بیشترین را شامل شده است.


• - در گرایش مرغ گوشتی با 2663 تعاونی که استان لرستان با 260 تعاونی بیشترین تعاونی در بین کلیه استانها داراست.


• - در رشته مرغ تخم گذار 242 تعاونی که استان خراسان رضوی با 24 تعاونی در بین کلیه استانها بیشترین تعاونی را در این خصوص شامل می شود.


• - در رشته جنگلداری تعداد 422 تعاونی که استان کهگیلویه و بویراحمد با 134 تعاونی بیشترین ثبت تعاونی را در بین استانها داراست.


•  - در رشته مرتعداری 397 تعاونی در کل کشور ثبت گردیده است که استان کرمانشاه با 94 تعاونی بیشترین ثبت را در بین استانها شامل می شود.


• - در رشته زنبورداری 1129 تعاونی به ثبت رسیده است که استان لرستان با 112 تعاونی بیشترین ثبت در بین کلیه استانها داراست.


• - در رشته پرورش طیور 540 تعاونی به ثبت رسیده که استان خراسان رضوی با 51 تعاونی بیشترین ثبت را در بین استانها اختصاص داده است.


• - در رشته باغداری1389 تعاونی در کل کشور که استان فارس با 124 تعاونی بیشترین ثبت تعاونی در این رشته داراست.


• - در رشته جوجه کشی 44 تعاونی در کل کشور به ثبت رسیده که استان گیلان با 11 تعاونی بیشترین را دربین استانها شامل می باشد.


• - در رشته مرغ مادر و اجداد 72  تعاونی به ثبت رسیده است که استان مازندران با 14 تعاونی بیشترین تعاونی را در این رشته داراست.


• - در گرایش پرورش و تکثیر میگو 253 تعاونی در کل کشور به ثبت رسیده است که استان های بوشهر با 91 و هرمزگان با 113 تعاونی به ثبت رسیده که نشان از  تمرکز رشته پرورش میگو در این دو استان است.


• - در حوزه پرورش گل و گیاه 1331 تعاونی به ثبت رسیده است که استان مازندران با 232 تعاونی بیشترین را در بین استانها داراست

در جدول زیر گرایش‌های کشاورزی، میزان سرمایه اولیه و میزان اشتغالزایی هر گرایش آمده است:‌



جدول وضعیت گرایش های مختلف بخش تعاونی های کشاورزی کلیه استان ها تا دی ماه سال 95