وضعیت خاص کشور قطر در هفته‌های گذشته موجب شده برای کسب سهمی بیشتر از بازار قطر،رقابتی جدی میان کشورهای مختلف درگیرد. در این میان ایران هم به سهم خود تلاش‌هایی برای حضور در این بخش داشته و صادرکنندگان در بخش‌های مختلف با صادرات کالاهای مختلف به این کشور عرب نشین تا حدی آمارهای صادراتی را افزایش داده‌اند با این وجود مشکلات ایجاد شده میان ایران و عربستان هم سهم خود را در روابط تجاری دو کشور برجای گذاشته و اگرچه تا کنون اظهار نظری رسمی در این خصوص صورت نگرفته اما برخی صحبت‌های غیر رسمی مسئولان حاکی از آن است که حجم این مبادلات به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

نکته دیگر آنکه در سال جاری گمرک دست به اقدامی جدید زده و پس از یک ماه دیگر آمارهای صادرات و واردات را در معرض دید مردم قرار نداده و از انتشار آنها خودداری کرده است اما مروری بر آخرین آمارهای منتشر شده گویای آن است که در فروردین ماه سال جاری دومین بازار بزرگ صادرات ایران امارات متحده عربی بوده و پس از آن عراق به عنوان سومین بازار بزرگ صادرات ایران شناخته شده است.

بدین ترتیب 18.24 درصد از کل ارزش صادرات ایران در فروردین ماه سال جاری به امارات متحده عربی و 14.26 درصد از آن به عراق مربوط بوده است.

افزایش هفت درصدی صادرات به لبنان

اما در میان سایر کشورهای عرب نیز ظاهرا طی ماه‌های اخیر روندی افزایشی در زمینه صادرات حاکم بوده است به گونه‌ای که دفتر عربی - آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران از افزایش صادرات به کشور لبنان طی سال 1395 خبرداده و اعلام کرده است: بررسی آمار صادرات ایران به لبنان طی مدت مذکور، نسبت به سال  1394، رشد 7 درصدی را نشان می‌دهد.

فتحی، معاون دفتر عربی - آفریقایی در این باره گفته است: صادرات کشورمان به لبنان طی سال 1394، 83 میلیون دلار بوده که با افزایش 6 میلیون دلاری به 89 میلیون دلار طی سال 1395 رسیده است.

به گفته او،طی سال 1395عمده‌ترین کالاهای صادراتی کشورمان به لبنان شامل فرش و کف پوش، مغز پسته، فراورده‌ها برای تغذیه کودکان، نوشابه‌های غیر الکلی، میگو و کشمش بوده است.

معاون دفتر عربی - آفریقایی سازمان توسعه تجارت در عین حال افزایش صادرات به کشور لبنان طی سال 1395 را ناشی از افزایش صادرات کالاهایی مانند کف پوش‌ها، پسته، نوشابه‌های غیر الکلی، مخمرهای زنده و یا صادرات جدید کالاهایی مانند شیرآلات بهداشتی، وسائل نقلیه موتوری و تولوئن دی سیانات دانسته است.

این در حالی است که واردات ایران در سال 1395 نیز از این کشور با (46-) درصد کاهش نسبت به سال 94 همراه بوده است. مهمترین اقلام وارداتی از کشور لبنان شامل تخم سبزیجات، دانه‌ها و میوه‌ها برای کشت، دستگاه‌های برقی تشخیص بیماری، فیلترهای مورد استفاده در تزریق خون، پودر کاکائو و کمپرسورهای برودتی بوده است.

صادرات کالاهای مختلف به غنا

در کنار کشورهای عربی،دفتر عربی-افریقایی سازمان توسعه تجارت از افزایش مبادلات ایران با برخی کشورهای افریقایی نیز خبر داده و اعلام کرده است: صادرات کشورمان به غنا طی سال 1394، 1307 هزار دلار بوده که با افزایش 2226 هزار دلاری به 3532 هزار دلار در سال 1395 رسیده است.

مدیرکل دفتر عربی-افریقایی این سازمان عنوان کرده است: طی سال 1395 عمده ترین کالاهای صادراتی کشورمان به غنا شامل روغن صنعتی، انواع فرآورده‌های نفت یا روغن های معدنی قیری، وازلین، قیر نفت، روغن موتور و محصولات آماده شیمیایی خانگی بوده است.

به گفته فرزاد پیلتن افزایش صادرات به کشور غنا طی سال 1395 ناشی از افزایش صادرات کالاهایی چون روغن صنعتی، فرآورده های نفتی یا روغن های معدنی قیری، کاشی، قیر و آسفالت و در بخش لبنی شیر و خامه با مواد چرب تغلیظ نشده یا شیرین نشده و صادرات کالاهای جدید مانند وازلین، قیر نفت، روغن موتور، محصول آماده شیمیایی خانگی، اوره، لوازم آشپزخانه، شکلات، سنگ مرمر، کف‌پوش‌ها بوده است.

افزایش صادرات ایران به سنگال

همچنین مدیرکل دفتر عربی- آفریقایی از تغییرات 145 درصدی صادرات ایران به سنگال در سال 1395 خبر داده است.

فرزاد پیلتن در این باره گفته است: صادرات کشورمان  طی سال 1394 به کشور سنگال 1758 هزار دلار بوده که با افزایش 2554 هزار دلاری به 4312 هزار دلار در سال 1395 رسیده که عمده‌ترین کالاهای صادراتی کشورمان به سنگال شامل قیر، نفت، اسانس‌ها، لوازم خانه‌داری، روغن موتور، نان‌ها، شکلات، درب و پنجره، روغن صنعتی، لوستر، قطعات سواری و رب گوجه فرنگی بوده است.

به گفته مدیر کل دفتر عربی-آفریقایی، افزایش صادرات به کشور سنگال طی سال 1395 ناشی از افزایش صادرات کالاهایی مانند قیر نفت، اسانس‌ها و ... درب و پنجره، پارچه، سپرها و یا صادرات جدید کالاهایی مانند آسفالت، مبل، فرآورده های غذایی بوده است.

مهم‌ترین اقلام وارداتی از سنگال نیز شامل قلع، سنگ تنیان، پلی اتیلن، فرآورده‌های غذایی بوده است.