برخلاف میلگرد که مدتی است قیمت آن در بازار داخلی نوسان چندانی را تجربه نکرده و منحنی آن مسیری با ثبات را طی می‌کند، در بازار تیرآهن اما انواع شاخه‌های این محصول اعم از سبک و سنگین در برخی روزها با کاهش و در روزهای دیگر با افزایش نسبی قیمت همراه بوده است.
نویسنده:
حدیث موسوی
به نظر می‌رسد در شرایطی که رکود، کل بازار آهن را فراگرفته و انواع محصولات فولادی کماکان از ضعف تقاضای موثر رنج می‌برند بازار مصرف میلگرد بیش از پیش تحت تاثیر این مشکل قرار دارد؛ چراکه اگر استعلام قیمت‌ها از جانب خریداران کمترین تمایلی را برای معامله این محصول نشان می‌داد، عرضه‌کننده‌ها حاضر بودند از نرخ‌های اعلامی خود عقب‌نشینی کرده و مشتری را به این شیوه جذب معاملات کنند.
همان‌طور که گفته شد در بازار مصرف تیرآهن اما در طول سه هفته گذشته همواره شاهد نوسان قیمت‌ها بوده‌ایم که خود نشانه‌ای از جریان داشتن معاملات ولو به میزانی محدود در بازار این محصول است.
برخی از واحدهای فروش آهن در تهران و شهرستان‌ها با اذعان به این مطلب که بازار ساخت و سازهای مسکونی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انواع مصنوعات فولادی، در سه ماه ابتدایی سال سیگنال قوی و مثبتی را مبنی بر تحرک روند ساخت‌و‌سازها به بازار آهن نشان نداده و مشکل رکود کماکان در بخش مسکن و بالطبع بازار آهن‌آلات وجود دارد، می‌گویند: برای واحدهای مسکونی نیز که ساخت آنها در این مدت کلید خورده است، خریداران به سمت معامله تیرآهن و بعضا ورق‌های فولادی از خود تمایل نشان داده‌اند و مانند گذشته علاقه چندانی به خرید میلگرد در ساخت اسکلت فلزی بنا ندارند.
این عده معتقدند: در شرایطی که هزینه خرید زمین به عنوان مثال در کلان شهر تهران بخش اعظمی از هزینه‌های اولیه ساخت و ساز را شامل می‌شود، سازندگان مسکن تمایل دارند از تیرآهن که تفاوت قیمتی چندانی با میلگرد ندارد در ساخت اسکلت فلزی استفاده کنند تا به این طریق علاوه‌بر اینکه استحکام بنای خود را تضمین می‌کنند، فضای قابل استفاده بیشتری را در مسکن مربوطه (بنا به هزینه بالای خرید زمین) فراهم آورند.
تمایل بازار مصرف به سمت خرید تیرآهن و تایید این گفته‌ها، به کمک بررسی نوسانات قیمت و روند معاملات این محصول در بازار رسمی و غیررسمی نیز به سادگی امکان‌پذیر است؛ چراکه صرف‌نظر از دوره التهاب بازار مصرف و رونق معاملات اغلب مقاطع فولادی در دوران پیش از اعلام نرخ نهایی حامل‌های انرژی، در طول چند هفته اخیر شاهد بوده‌ایم بازار میلگرد به دلیل عمق رکود سیر ثابتی را در منحنی قیمت تجربه کرده، اما بازار تیرآهن با نوسانات روزانه قیمت خواه در مسیر کاهش یا افزایش نسبی روبه‌رو بوده است. مضاف بر اینکه بهتر بودن روند معاملات تیرآهن نسبت به میلگرد در بورس کالا نیز شاهدی بر این مدعا است.
بازار آهن بازهم متاثر از مذاکرات هسته‌ای
به هر ترتیب با شروع دور جدید مذاکرات ایران و کشورهای مربوط به گروه 1+5 که به تازگی در ژنو با هدف نزدیکی دیدگاه‌ها در تدوین پیش‌نویس توافق جامع هسته‌ای آغاز شده است، بار دیگر روند معاملات در بازار آهن تحت تاثیر اخبار و حواشی مربوط به این دور از نشست‌ها و نوسانات نرخ ارز قرار گرفته است.
معامله‌گران می‌گویند در حالی که از قبل هم روند دادو ستدها در بازار رونق و جنب و جوش چندانی نداشت اما در روزهای اخیر این مساله شدت بیشتری به خود گرفته است، به طوری که خریداران به امید اخبار مثبت منتشر شده از این گفت‌و‌گوها و به تبع آن افت نرخ ارز، دست از خریدهای محدود گذشته هم تا حدود نسبتا زیادی کشیده‌اند. این مساله با اثرگذاری بر قیمت محصولات فولادی در بازار غیر رسمی موجب شده تا نوسان نرخ‌ها در بازار آهن از قبل هم محدودتر شود به گونه‌ای که در چند روز اخیر انواع سایزهای میلگرد مانند 14، 16، 18 و ... یا انواع محصولات مفتولی، نبشی و ناودانی با همان نرخ‌های اول هفته اعلام قیمت شده‌اند.
روز گذشته در پایان معاملات هفتگی رینگ فولاد بورس کالا نیز در حالی که باز هم فولاد خوزستان از عرضه شمش بلوم خودداری کرد، ذوب‌آهن اصفهان با نرخ 1610 تومان شمش را به تابلوی معاملات آورد که در مقابل 20 هزار تن حجم عرضه، 5 هزار تن تقاضا ثبت شد اما به دلیل عدم توافق بر سر نرخ پایه معامله‌ای روی این محصول صورت نگرفت. در همین حال این شرکت سلف تیرآهن شاخه 14 تا 18 را نیز با قیمت پایه 1650 تومان عرضه کرد که در حجم ارائه شده یعنی 6248 تن خریداری شد. سبد طول کوتاه تیرآهن و میلگرد با نرخ فروش 1430 تومان نیز دیگر عرضه ذوب‌آهن در روز گذشته بود که قیمت ارزنده پیشنهادی آن، موجب فروش 11 هزار و 88 تن از این محصول در زمان معامله و 2772 تن در زمان مچینگ شد. حجم عرضه این سبد 13 هزار و 860 تن بود. دیگر شرکت عرضه کننده در این روز فولاد آلیاژی ایران بود که سبد میلگرد گرید A3 را در سایزهای 16 تا 25 به تابلوی معاملات آورد، اما این محصول خریداری نشد.
خواسته تولیدکنندگان در شرایط رکود اخیر چیست؟
در شرایطی که رکود بازار فولاد هر روز در حال عمیق‌تر شدن است و چشم‌انداز تحریک تقاضا در صنایع فولادبر در هاله‌ای از ابهام و تردید به‌سر می‌برد، تولیدکنندگان به‌خصوص واحدهایی که به دلیل آزاد بودن صادرات فولاد تا پایان خردادماه جاری روی بازارهای مقصد برنامه‌ریزی کرده اند، خواهان تمدید مهلت ارائه شده تا پایان سال جاری هستند. البته این مساله در حالی است که انتشار اخباری در خصوص بودجه عمرانی کشور عراق را که معادل 30 میلیارد دلار تخمین زده شده است در خصوص این خواسته فولادسازان نمی‌توان بی‌تاثیر قلمداد کرد. چندی پیش رایزن بازرگانی، صنعتی و معدنی ایران در عراق گفته بود با توجه به بودجه عمرانی کشور عراق و مزیت‌های تولید فولاد در ایران و نیاز طرح‌های عمرانی این کشور به محصولات فولادی به نظر می‌رسد تولیدکنندگان ایرانی باید نگاه
ویژه‌ای به بازار این کشور داشته باشند و برای دستیابی به میزان معقولی از سهم بازار برنامه‌ریزی کنند. به این ترتیب باید منتظر ماند و دید استراتژی وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از انقضای مهلت صادراتی در پایان خرداد ماه چیست. آیا این وزارتخانه مجوز مذکور را با توجه به رکود بازار داخل و نیاز بازار کشوری همچون عراق به محصولات فولادی ایران تمدید خواهد کرد یا نظری خلاف این موضوع دارد.
روزنامه دنیای اقتصاد