براساس تازه‌ترین آمارها، میزان رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار در سال 1386 بسیار کمتر از رشد پیش‌بینی شده در برنامه چهارم و پنجم توسعه کشور بوده و تنها در سال 1388 مقدار رشد این شاخص مناسب بود که این رشد نیز می‌تواند به دلیل تدابیر حمایتی کوتاه‌مدت دولت در قالب معافیت‌های مالیاتی و نیز حمایت‌های قابل توجه نظام بانکی به شکل استمهال بدهی‌های معوق بنگاه‌های اقتصادی باشد که البته این حمایت‌ها در کوتاه‌مدت با آثار مناسب اما در بلندمدت بعضا با آثار مخربی همراه بوده است اما کاهش شاخص بهره‌وری نیروی کار در سال‌های بعد ناشی از شرایط نامساعد اقتصادی کشور است.
براساس اصول علم اقتصاد، رشد تولید ناخالص داخلی در سطح ملی یا ارزش‌افزوده در هریک از بخش‌های اقتصادی از طریق دو منبع، یکی افزایش نهاده‌ها (نیروی کار و سرمایه) و دیگری بهبود ساختارها (ماشین‌آلات تولید و تجهیزات نیرو، بهبود کیفیت نیروی انسانی و مدیریت) حاصل می‌شود. به‌دلیل رقابت فشرده‌یی که در سطح جهان برای کسب سهم بیشتری از تجارت جهانی وجود دارد، تمامی کشورها به‌ویژه کشورهای توسعه یافته و درحال گذار تلاش می‌کنند تا رشد تولید ناخالص داخلی یا ارزش افزوده بخش‌ها را حتی‌الامکان از طریق بهبود ساختارها تامین کنند. به‌عبارت روشن‌تر به‌جای اینکه تعداد نیروی انسانی خود را افزایش دهند، تلاش می‌کنند با اجرای برنامه‌های آموزشی کوتاه‌مدت تخصصی، سطح مهارت شاغلان را افزایش دهند یا به‌جای ایجاد ظرفیت‌های جدید، ظرفیت‌های موجود را به آخرین فناوری‌های نوین مجهز کنند. در ایران نیز برنامه‌های مستندات برنامه توسعه کشور نشان می‌دهد که استراتژی توسعه ملی و رشد اقتصادی، حاصل افزایش دو نهاده اصلی میزان سرمایه‌گذاری و اشتغال بوده است.
سیمان در صدر، فرآورده‌های نفتی در ذیل
براساس تازه‌ترین آمارهای منتشر شده در سامانه ملی اندازه‌گیری شاخص‌های بهره‌وری ایران که در آن سال 1386 به‌عنوان سال پایه انتخاب شده است از میان 20رشته فعالیت صنعتی منتخب، صنعت سیمان در شاخص بهره‌وری نیروی کار طی سال‌های 88 تا 91 در صدر ایستاد و رشته فعالیت «فرآورده‌های نفتی» نیز در این شاخص طی سال‌های 89، 88 و 91 در ذیل سایر صنایع قرار گرفت.
براساس این گزارش، رشته فعالیت صنعتی سیمان در شاخص بهره‌وری نیروی کار طی سال‌های 90 و 91 با رشد مثبت 143 و 144واحدی نسبت به سال پایه (100=1386) بیشترین رشد میزان بهره‌وری نیروی کار طی سال‌های اخیر را به خود اختصاص داده است. این رشته فعالیت صنعتی نیز در سال‌های 88 و 89 از رشد 72 و 71 واحدی نسبت به سال پایه بهره‌مند شده است. در همین حال صنعت پتروشیمی در سال 91 با شاخص بهره‌وری نیروی کار 147واحد و صنعت چسب و رنگ در سال 1387 با شاخص بهره‌وری نیروی کار 146واحدی، صنعت سیمان را در صدرنشینی شاخص بهره‌وری نیروی کار طی سال‌های مورد بررسی همراهی کرده‌اند.
رشته فعالیت‌های «چسب و رنگ» و «صنایع غذایی» در سال 1387 هر یک با حدود 46 و 40 واحد رشد نسبت به سال پایه در این سال به ترتیب دارای بیشترین رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار بوده‌اند. رشته فعالیت‌های «فلزات اساسی» و «لوازم خانگی» اما به‌ترتیب با رشد منفی 52 و 36واحدی دارای کمترین میزان رشد بهره‌وری نیروی کار در میان سایر صنایع بوده‌اند.
در سال 1388 اما رشته فعالیت صنعتی «سیمان» و «تایرسازی» دارای بیشترین رشد بهره‌وری و رشته فعالیت‌های «فرآورده‌های نفتی» و «سرمایه‌گذاری» به‌ترتیب دارای کمترین میزان رشد بهره‌وری نیروی کار بوده‌اند. در سال 1389 اگرچه رشته فعالیت صنعتی سیمان موقعیت برتر خود را در رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار حفظ کرد اما رشته فعالیت «تایرسازی» جای خود را به «صنایع غذایی» داد. در میان رشته فعالیت‌های صنعتی دارای کمترین میزان رشد بهره‌وری نیروی کار نیز «سرمایه‌گذاری» جای خود را به «لوازم خانگی» داد، «فرآورده‌های نفتی» نیز همچنان جای خود را در پایین جدول مربوط به رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار حفظ کرد. در سال 1390 نیز رشته فعالیت‌های صنعتی «سیمان» جایگاه برتر خود را در جدول مربوط به رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار ثبیت کرد، رده دوم برترین‌ها نیز به رشته فعالیت صنعتی«کاشی و سرامیک» رسید. در این سال، رشته فعالیت صنعتی«واسطه‌گری مالی» و «فرآورده‌های نفتی» نیز به‌ترتیب کمترین میزان رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار را به ثبت رساندند. در سال 1390 نیز رشته فعالیت سیمان جایگاه برتر خود در رشد شاخص بهره‌وری نیروی کار را حفظ کرد و رشته فعالیت صنعتی«پتروشیمی» نیز در جایگاه دوم دارنده برترین میزان رشد بهره‌وری نیروی کار قرار گرفت. رشته فعالیت‌های صنعتی«فرآورده‌های نفتی» و «ماشین‌آلات و تجهیزات» نیز کمترین میزان رشد بهره‌وری نیروی کار را به ثبت رساندند.
روزنامه تعادل