فاصله ۲میلیارد و ۲۰۰میلیون دلاری صادرات با واردات در حالی تراز تجاری را مانند ماه پیش مثبت کرده که البته در میزان ارزش تجارت کشور در هر دو بخش با کاهش مواجه هستیم. رییس کل گمرک ایران دراین‌باره معتقد است: کاهش صادرات از ابتدای سال تا ۲۸ اردیبهشت به‌طور عمده، کاهش ارزشی بوده است و بیشتر مربوط به قیمت میعانات گازی می‌شود که آن هم به‌دلیل اثرگذاری کاهش قیمت نفت روی این کالاست. اقلام عمده کالاهای صادراتی شامل میعانات گازی، محصولات پتروشیمی، کالاهای صنعتی و همچنین کالاهای سنتی و فرش بوده است.
مسعود کرباسیان با اشاره به کاهش ۷درصدی صادرات و کاهش ۲۵درصدی واردات در دو ماه اول سال، درباره میزان صادرات و واردات امسال تصریح کرد: پیش‌بینی بودجه در سال ۱۳۹۴ این است که بتوانیم به رقم ۵۰میلیارد دلار در واردات و صادرات دست پیدا کنیم که البته این رقم دور از ذهن نیست، چرا که در مدت اخیر روند صادرات رشد داشته و واردات نیز روند معمول خود را طی کرده است.
خودرو کالای عمده وارداتی
به گفته رییس کل گمرک، اقلام عمده وارداتی در دو ماه اول سال نیز شامل کالاهای اساسی و خودرو بود. وی درباره آمار ترانزیت در این مدت گفت: ۲میلیون و ۶۷۰هزار تن تا ۲۸ اردیبهشت میزان اقلام ترانزیت خارجی بوده است. کرباسیان با اشاره به رشد درآمدهای گمرکی در سال گذشته اظهار کرد: راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی، پرداخت الکترونیکی، شفاف‌سازی و همچنین ارائه تسهیلاتی که به کاهش معطلی‌ها و افزایش سرعت منجر شده، از علل افزایش درآمدهای گمرکی در سال گذشته بود. وی درباره کیفیت سامانه جامع گمرکی با اشاره به اینکه نزدیک به ۹۵درصد از عملیات گمرکی در کشور درحال‌حاضر از طریق این سامانه انجام می‌شود، گفت: این سامانه باید هر روز نسبت به گیرندگان خدمت متحول شود. رییس کل گمرک افزود: این سامانه نسبت به قبل پیشرفت بسیاری داشته و هر روز لازم است این سامانه با نوع فناوری و مقررات جدید تغییر پیدا کند.
برای کاهش قاچاق درمسیر سرعت باشیم
کرباسیان یکی از دلایل قاچاق در کشور را کندی سیستم و معطلی و تعرفه‌ها و تفاوت‌های قیمت دانست و تصریح کرد: شفاف نبودن باعث می‌شود قاچاقچیان بتوانند از مسیرهای دیگری کالا را وارد کنند و اگر ما بتوانیم خود را در مسیر آزمون و سرعت قرار دهیم، می‌توانیم آمار قاچاق را کاهش دهیم و افراد نیز در این صورت به قاچاق که برای خودشان نیز مشکل‌زا می‌شود روی نمی‌آورند. کرباسیان همچنین با تاکید بر اینکه بیش‌اظهاری در گمرک بیشتر از کم‌اظهاری است، درباره علت این امر عنوان کرد: این بیش‌اظهاری مربوط به کسانی می‌شود که از مابه‌التفاوت قیمت ارز استفاده می‌کنند و امیدواریم بتوانیم با سامانه گمرکی جلوی این امر را نیز بگیریم. وی ادامه داد: این مشکل در همه‌جا وجود دارد، اما در کشور ما به این دلیل که برخی تعرفه‌ها گاهی بالاست بیش‌اظهاری جذابیت بیشتری دارد. رییس کل گمرک با اشاره به قانون اخیری که در جهت رفع موانع تولید تصویب شد، اظهار کرد: امیدواریم در کنار این قانون و با سپرده‌شدن تجارت فرامرزی به گمرک بتوانیم مشکل قاچاق را برطرف کنیم.
مشکلات عراق صادرات را کاهش داد
رییس سازمان توسعه تجارت درباره کاهش صادرات اظهار کرد: دلیل مهم این امر مشکلات و مسائل امنیتی عراق مبنی بر ایجاد محدودیت برای ورود کالا و برقراری عوارض بود و از آنجا که این کشور شریک اول صادراتی ایران محسوب می‌شود کاهش کلی صادرات را نیز به همراه داشته است. ولی‌الله افخمی‌راد در گفت‌وگو با صمت همچنین با اشاره به کاهش واردات از فروردین تا ۲۸ اردیبهشت امسال، تصریح کرد: کاهش واردات که خوب است. این همه انتقاد به واردات دولت می‌شود و حالا کاهش ۲۵ درصدی را تجربه کردیم. به گفته وی، امیدواریم مجموعه اقدامات در امسال به گونه‌ای باشد که صادرات کالای غیرنفتی سال ۹۴ با رشد ۲۵درصدی به حدود ۶۵میلیارد دلار برسد. در واقع باید با اقدامات دیپلماسی به ویژه لغو تحریم‌های بانکی شاهد توسعه صادرات باشیم؛ چرا که درحال‌حاضر مبادلات و نقل و انتقالات پولی خارج از روال بانک انجام می‌شود که هزینه‌های مبادله را افزایش می‌دهد. افخمی‌راد ادامه داد: پارسال ۱۲میلیارد و ۵۰۰میلیون دلار صادرات فنی مهندسی، گردشگری و ترانزیت در گروه خدمات داشتیم که اگر آن را با صادرات کالا جمع کنیم به بیش از ۶۲میلیارد دلار می‌رسد. همچنین ۵۲/۵ میلیارد دلار میزان واردات بود.
کاهش انگیزه صادرکنندگان
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران دلیل کاهش صادرات را در دو بخش داخلی و خارجی عنوان کرد و گفت: مشکلات داخلی که مهم‌ترین آن نرخ بالای سود تسهیلات در بخش صادرات است، انگیزه تاجران و به‌طور کلی فعالان اقتصادی را کاهش داده است.
محسن احتشام افزود: هزینه‌های بالای صادراتی مانند کرایه حمل‌ونقل حاشیه سود صادرکننده را هم پایین می‌آورد که در این صورت فرد رغبتی به فعالیت صادراتی نخواهد داشت. این صادرکننده نمونه تصریح کرد: صادرکننده باید توان رقابت داشته باشد و دولت در این زمینه باید با حمایت‌های لازم به توسعه صادرات کمک کند نه اینکه با کلی‌گویی از موضوع اصلی فاصله بگیرد. به گفته وی، مشکلات خارجی و محدودیت‌های نقل و انتقالات پول نیز یکی دیگر از مسائلی است که می‌توان امیدوار بود با لغو تحریم‌ها این مشکل هم برطرف شود. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی با بیان اینکه رقابت در سطح بازارهای بین‌المللی شدید شده، اظهار کرد: درحال‌حاضر کشورهای همسایه مانند ترکیه و حتی آسیای میانه بهتر از ما عمل می‌کنند چراکه دولت حمایت لازم و کافی را از صادرکنندگان دارد. احتشام افزود: اگر با این وضعیت بخواهیم ادامه بدهیم، به‌طور قطع به پیش‌بینی ۶۵میلیاردی صادرات غیرنفتی در امسال نخواهیم رسید.
در آخر اینکه...
چندروز پیش خانه ملت در کمیسیون برنامه و بودجه خود میزبان مسئولان دولتی بود تا در زمینه کاهش ۲۰درصدی صادرات در فروردین امسال بحث و بررسی شود. در این جلسه دولتی‌ها دلیل این امر را تعطیلات فروردین اعلام کردند که بر خلاف سالهای گذشته بیشتر بود. عسگراولادی، رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران نیز درگفت‌وگو با صمت، تعطیلات ۲۰روزه فروردین را دلیل کاهش صادرات اعلام کرده بود. حالا هم با توجه به آخرین آمار که تا ۲۸ اردیبهشت اعلام شده است باز هم با کاهش ۷درصدی مواجه هستیم که دلایل متفاوتی چه در داخل و چه در خارج دارد. اما با این همه، تراز تجاری همچنان مثبت است و فاصله صادرات نسبت به واردات بیشتر شده و به ۲میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار رسید که از اهمیت کمی هم برخوردار نیست. به هر حال باید صبر کرد و دید امسال که به دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت سال رونق صادرات غیرنفتی است؛ شاهد توسعه این بخش و تحقق هدف پیش‌بینی شده خواهیم بود یا خیر.
روزنامه گسترش صمت