امسال، سال خاصی برای صادرکنندگان بود؛ چراکه اینبار در مراسم روز ملی صادرات و در جمع صادرکنندگان نمونه کشور، وزیر امور خارجه نیز حضور یافت تا در کنار صادرکنندگان، لغو تحریم‌ها را جشن بگیرند. محمدجواد ظریف که در اقدامی کمسابقه در یک برنامه اقتصادی حضور یافته بود، با استقبال و تشویق جمع حاضر در سالن اجلاس سران در تهران مواجه شد و از سردیس وی، به عنوان نماد مجاهدت، در جمع صادرکنندگان رونمایی شد. اسحاق جهانگیری نیز در همایش روز ملی صادرات در جمع صادرکنندگان نمونه کشور به تأثیر برجام بر وضعیت اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: برخی کشورها از نظر خودشان فضایی فراهم کرده بودند تا به واسطه ایجاد ایرانهراسی در دنیا ما را از صحنه‌های مختلف عقب برانند، از طرفی کشورهای ١+٥ به دلیل روحیه استکباری به دنبال زیاده‌خواهی از ایران بودند، اما در این چنین شرایطی ایران وارد مذاکره شد و فرصت‌های خوبی در اختیار تیم مذاکرهکننده قرار گرفت.
مخالفان برجام به ٣ درصد هم نمیرسند
معاون‌اول رئیسجمهور با بیان اینکه خوشحالیم هرکس هر مطالبه و هر مطلبی را چه به حق و چه به ناحق داشت، از طریق تلویزیون رسمی عنوان کرد، افزود: پس از تمام اینها موافقان توافق، طبق نظرسنجی‌ها در کشور، ٨٥ درصد بودند و تعداد مخالفان به سه درصد هم نمی‌رسید. وی با اشاره به اینکه قبل از مذاکرات برخی صاحب‌نظران معتقد بودند قطع‌نامه‌ها علیه ایران حتی در دوره ١٦ سال رؤسایجمهور نیز امکان لغو نخواهد داشت، خاطرنشان کرد: در همین مدت کوتاه پس از توافق، شورای امنیت با یک قطع‌نامه، پنج قطع‌نامه دیگر را لغو کرده است و آژانس هم وقتی گزارش خود را اعلام کرد، کشورهای اروپایی روز اجرای لغو تحریم‌ها را اعلام کردند.
اتحادیه اروپا مراحل قانونی لغو تحریم‌ها را تصویب و تحریم را لغو کردند و سه کشور آمریکا، چین و ایران درباره بازپروری اراک نیز بیانیه داده‌اند. پیش‌بینی ما این است که ان‌شاءالله در آذر تحریم‌ها لغو خواهد شد و با لغو تحریم‌ها دوران جدیدی را پیش‌ِرو خواهیم داشت. وی درباره پول‌های بلوکه‌شده خارج از کشور گفت: صد میلیارد دلار ذخایر ارزی در خارج از کشور داشته‌ایم که برخی صرف تضمین فاینانس شده، برخی در پروژه‌های نفت و گاز به کار گرفته شده و برخی را به داخل کشور آورده‌ایم. اگرچه برخی می‌گویند معادل ریالی ٣٠ میلیارد دلار خرج شده است، اما در نهایت این پول منبعی است که به کشور وارد می‌شود و در اختیار واردات، صادرات و فعالان اقتصادی قرار می‌گیرد.
سرمایه‌گذاری خارجی به ارزش ٤,٢ میلیارد یورو در صنعت برق
معاون‌اول رئیسجمهور درباره نتیجه ورود سرمایه گذاران خارجی در این مدت به کشور گفت: با برخی از آنها به مرحله قرارداد رسیده‌ایم که نمونه آن سرمایه‌گذاری ٤,٢میلیارد‌یورویی در بخش برق است که با وزارت نیرو توافق شده است. وی با انتقاد از عملکرد دولت نهم و دهم، تصریح کرد: گزارش دیوان محاسبات عنوان می‌کند که باید در حساب ذخیره ارزی هنگام تحویل ١٧١ میلیارد دلار پول وجود داشته باشد، ولی آقایان بی‌حساب میلیاردها دلار پول مملکت را خرج کردند و روزی که حساب ذخیره ارزی به صندوق توسعه ملی انتقال یافت، فقط ١٢ میلیون دلار مانده بود.
ظریف: گردهمایی اقتصادی سفیران ایران در آبان
وزیر امور خارجه هم که در اقدامی بیسابقه در یک همایش اقتصادی حضور یافته بود، با استقبال و تشویق حضار مواجه شد و گفت: برای آنکه همه سفرای ایران در کشورهای مختلف درباره ضرورت‌ها و مسائل مهم اقتصادی توجیه شوند، آنان را فرا‌خوانده‌ایم در نشست آبان ماه با مسئولان اقتصادی و اتاق‌های بازرگانی کشور شرکت کنند. محمدجواد ظریف با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه در ٣٠ سال گذشته به دلیل شرایط امنیتی ویژه کشور هم‌و‌غم خود را بر مسائل سیاسی متمرکز کرده است، تصریح کرد: ما در وزارت امور خارجه، تعهد می‌کنیم در حوزه صادرات هر کاری که نیاز باشد، انجام دهیم. وی درباره جزئیات بیشتر حضور سفیران در کشور گفت: یک روز کامل را در کنار تیم اقتصادی دولت به طرح مسائل روز اختصاص خواهیم داد و جلساتی با اتاق‌های بازرگانی و وزارتخانه‌های اقتصادی برگزار خواهیم کرد، تا ما را راهنمایی کنند که برای توسعه بازارهای صادراتی چه کنیم. وزیر امور خارجه اظهار امیدواری کرد تصمیمگیرندگان برجام را اجرا کنند و اجازه دهند برجام شکل بگیرد. وی افزود: ما باید خودمان باورمان شود که می‌توانیم با کشورهای مهم دنیا مذاکره کنیم و به نتیجه برسیم و امروز وقت بهرهبرداری است، اگر برجام نمره ٥، ١٠ و ١٥ دارد، هر نمره‌ای هم که بگیرد، اما اگر از آن استفاده نکنیم و ناامیدی را در مردم تزریق کنیم، یقیناً نمره‌اش صفر خواهد بود. باید کمک کنیم فضا را تبدیل به واقعیت کنیم و دیگران آنچنان اقتصادشان با ما گره بخورد که نتوانند ما را تحریم کنند.
واردات مدیران خارجی
وزیر صنعت، معدن و تجارت در روز ملی صادرات نیز با اشاره به سه دلیل افت صادرات در نیمه نخست سال گفت: تأمین مالی صنعت از طریق فاینانس و خطوط اعتباری خارجی به‌زودی آغاز می‌شود. محمدرضا نعمت‌زاده به بحث صادرات غیرنفتی اشاره کرد و گفت: امروز بحث صادرات دیگر یک انتخاب برای ملت ما نیست، بلکه یک الزام است تا بتوانیم جایگاه کشورمان را در دنیا حفظ کنیم؛ چراکه صادرات، برای جوانان اشتغال در پی دارد. وی با بیان اینکه باید رونق اقتصادی کشور در پنج سال آینده به هشت درصد برسد، خاطرنشان کرد: در سال ٩٣ شاهد رشد ٢٠درصدی صادرات غیرنفتی بوده‌ایم که نتیجه زحمات صادرکنندگان بوده است، اما در شش ماهه اول امسال، متأسفانه با کاهش صادرات مواجه بوده‌ایم که ناشی از شرایط عمومی کشور به خاطر بلاتکلیفی به دلیل طولانی‌شدن نتایج برجام و از طرف دیگر، افت قیمت‌های جهانی و ناامنی‌هایی که در بازارهای هدف و همسایگان به وجود آمد، بوده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: امیدواریم مشوق‌هایی، ازجمله مشوق‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری خارجی، تخفیف ٥٠درصدی مالیات برای سرمایه‌گذار خارجی و صدور حداقل ٢٠ درصد از این تولیدات و استرداد مالیات بر ارزش افزوده حداکثر ظرف یک ماه انجام گیرد که این مسئله خود دغدغه صادرکنندگان شده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت از تأمین منابع مالی برای صادرات از طرق مختلف خبر داد و گفت: به‌زودی از طریق فاینانس و خطوط اعتباری خارجی وارد عمل خواهیم شد؛ چراکه اگر یک واحد سرمایه‌گذاری در کشور انجام شود، دو واحد به صادرات غیرنفتی‌مان اضافه خواهد شد. نعمت‌زاده با اشاره به لزوم تقویت گسترده مدیران و کارشناسان بازاریابی گفت: من به برخی شرکت‌ها پیشنهاد واردات مدیران خارجی را دادم که برخی از آنها نیز اقدام به این کار و از این شرایط استقبال کردند. هیچ اشکالی ندارد که برای حضور در بازارهای بین‌المللی، از مدیران باتجربه خارجی و دانش آنها استفاده کنیم.
چراغ سبز «سازمان تجارت جهانی» به ایران
در ادامه این همایش، رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی در دستور کار جدی دولت قرار دارد، گفت: از طرف سازمان تجارت جهانی، چراغ سبز لازم برای پیوستن ایران به این سازمان داده شده است و وزارت امور خارجه موضوع را دنبال می‌کند. ولی‌الله افخمی‌راد اظهار کرد: الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی در دستور کار جدی دولت قرار گرفته است. از طریق دیپلماسی و وزارت امور خارجه فرایند‌های الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی، در حال طی‌شدن است و آثار آن بررسی می‌شود. افخمی‌راد یادآور شد: مذاکره با گروه‌های کاری برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی به‌زودی در این زمینه آغاز می‌شود، اما ما برای تحقق این امر نیازمند اصلاحات گسترده در قوانین داخلی هستیم. این مقام مسئول با بیان اینکه ایران ١٠ سال است که عضو ناظر سازمان تجارت جهانی است، گفت: اما اقدامات اولیه را نیز هنوز انجام نداده‌ایم؛ درحالی‌که افغانستان و عراق مراحل اولیه را در این ارتباط طی کرده‌اند.
دولت تکلیف ثبات نرخ ارز را روشن کند
همچنین رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه دولت باید تکلیف ثبات در نرخ ارز را روشن کند، گفت: تنها راه‌حل مشکلات، خروج دولت از تصدی‌گری و پرداختن به تولی‌گری است. محسن جلال‌پور تأکید کرد: برنامه پیش‌بینی قیمت ارز باید تحت یک ایده و برنامه به صادرکنندگان ارائه شود؛ به‌نحوی‌که یک صادرکننده بداند، در دو سال آتی، سیاست ارزی کشور چه خواهد بود. دولت باید به‌صراحت بگوید، آیا همچنان پایبند به تعیین نرخ ارز براساس مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی است یا اینکه سیاست دیگری را در پیش می‌گیرد؟ باید تکلیف صادرکنندگان در نرخ ارز را مشخص کرده و به‌صراحت بگوید ورودی به بازار ارز که مداخله‌گرایانه باشد و تنش ایجاد کند، نخواهد داشت.
شرق